Radyasyon tehlikesi ve radyoaktif atıklar nedeniyle eleştiri konusu olan nükleer santraller için yeni bir çözüme odaklanan Çin, daha az risk içeren yeni bir reaktör teknolojisi üzerinde çalışıyor.

Çin hükümeti kendi türünde tek olacak bir deneysel nükleer reaktör projesi açıkladı. Bu reaktör, soğutulmak için suya gereksinim duymayacak ve bilinen sıradan reaktörlerden daha tehlikesiz olacak. Bu reaktör türünün uygulamaya yaygın biçimde konulabilmesi durumunda temiz enerji bollaşacak ve karbon nötr aşamaya geçmek kolaylaşacak.

Söz konusu projenin reaktörü, uranyum yerine sıvı toryumla çalışan erimiş tuzlardan oluşarak diğer reaktörlerden daha güvenli olacak. Yakıt, erimiş tuzun içinde soğuyacak ve havayla temas ettiğinde katılaşacak. Bu süreç, toryumu izole etme sonucu doğurarak her türlü olası kaçağın ancak düşük kapsamlı bir radyasyon yaymasına yol açabilecek. Ayrıca toryum, uranyumdan çok daha ucuz ve bol bulunan bir radyoaktif metal.

Öte yandan radyoaktif atıklardan kurtulmak da erimiş tuzla işleyen bir reaktörle daha kolay olacak. Toryumlu bir nükleer reaksiyonun kalıntıları, başka transformasyonlarda dönüştürülebiliyor. Ayrıca dönüştürülememiş nihai atıkların da ömrü 500 yıl kadar. Bu, uranyum atıklarının 10 bin yıl boyu yok olmadığı düşünüldüğünde çok ilginç bir veri olarak görülüyor.

Çin, bu yeni yöntemle çalışacak iki megavatlık bir prototipin inşasını tamamlıyor. Esas reaktör üç metre yüksekliğinde ve 2.5 metre eninde olacak ve 100 bin kişinin ihtiyacına karşılık gelecek 100 megavat elektrik üretecek. Bu tip reaktör, su kullanımı gerektirmemesi dolayısıyla kurak bölgelerde çalışabilecek. İlk ticari reaktör kurak Wuwei kentine yerleştirilecek. Bu çerçevede prototipin ilk testleri de önümüzdeki eylül ayında gerçekleştirilecek. Daha sonra ilk ticari reaktörün 2030 yılına değin inşasına giden yol açılmış olacak.