Resmi veriler ve şirketlerle yapılan görüşmeler, Çinli ihracatçıların ABD para birimindeki potansiyel kazançlarını kaybetme korkusuyla dolar kazançlarını yuana çevirmekten kaçınmak için karmaşık bir para birimi takas stratejisi kullandığını gösteriyor.

Çin'in devlet bankaları, ihracatçıların dolarlarını yuan ile takas etmelerine olanak tanıyan bu swap işlemlerinin bazılarının karşı tarafında; bu da yetkililer spot piyasalarda yuan üzerindeki yoğun baskıyı azaltmaya çalışsa da ülkenin para birimi düzenleyicisinin bu işlemlerden memnun olduğunu gösteriyor.

Şanghay'da yaşayan işadamı Ding gibi ihracatçılar dolar kazançlarını sıkı sıkıya tutuyor, satmak ve son zamanlarda dokuz ayın en düşük seviyesine gerileyen yuana çevirmek konusunda isteksiz davranıyor.

Elektronik ve oyuncak ticareti yapan ve soyadını kullanmayı tercih eden Ding, "İhracatçı arkadaşlarımla yuan almak için döviz takası işlemlerini kullanmak isteyip istemediğimizi tartışıyorduk" dedi ve ekledi: "Temel endişe kaynağı, dolar fiyatının artmaya devam etmesi."

Yuan, sadece bu ayki %2'lik düşüş de dahil olmak üzere, bu yıl ABD doları karşısında %5'ten fazla değer kaybetti ve zayıflayan ekonomiden dışarı akan yabancı sermaye tarafından daha da aşağı çekiliyor.

Takaslar, ihracatçıların dolarlarını bankalara yatırıp yerine yuan almalarına izin veriyor, ancak sonunda akışları tersine çevirecek ve onlara dolarlarını geri verecek bir sözleşme yoluyla bunu yapıyor. Ancak, spot yuan piyasalarına çok ihtiyaç duyulan dolar arzını ortadan kaldırsalar da, analistler Çinli para otoritelerinin ihracatçıları dolara çevirmeye gerçekten zorlayamayacağını düşünüyor.

Ülkenin para birimi düzenleyicisine göre Çinli şirketler sadece Temmuz ayında onshore forward piyasasında ticari bankalarla 31,5 milyar dolar ve bu yıl şimdiye kadar toplam 157 milyar dolar tutarında rekor yuan takası gerçekleştirdi.

Ding başlangıçta, yuan 2008 Küresel Mali Krizinden bu yana yerel para biriminin sadece üç kez geçtiği bir seviye olan dolar başına 7'yi geçtiğinde dolar varlıklarını dönüştürmeyi planlamıştı.

Ancak Fed'in ABD faiz oranlarını daha uzun süre yükselteceğine dair beklentilerin artması ve Çin'in yavaşlayan ekonomik faaliyeti desteklemek için para politikasını gevşetmesiyle getirisi düşen yuandaki zayıflığın devam etmesi nedeniyle fikrini değiştirdi.

Natixis'in Asya Pasifik kıdemli ekonomisti Gary Ng, "Artan para politikası ayrışması bu eğilimin arkasındaki temel neden" dedi ve sözlerini şöyle sürdürdü:

"Kısa vadede temel bir değişiklik görülmesi pek olası olmadığından, getiri farklarının ağırlığı yuanı sürükleyecek ve ihracatçıları dolar üzerine bahis oynamaya sevk edecektir."

Yükselen ABD faizleri ve Çin faizleriyle aralarındaki farkın açılması vadeli döviz piyasasındaki kurları da tersine çevirdi, öyle ki ihracatçıların dolarlarını satmak için vadeli bir kura kilitlenmeye bile teşviki kalmadı. Bir yıllık yuan, 7,29'luk spot kura karşılık dolar başına 7,02'den işlem görüyor.

Tüccarlar, Devlet Döviz İdaresi'nin, şirketlerin kendi fonlarını kullanmaları halinde dolar-yuan takaslarına izin verdiğini söylüyor.

İhracatçılar daha yüksek getirili doları daha ucuz yuan ile 3 aylığına bile takas ettiklerinde, ticari ihtiyaçları için yerel para birimi elde ediyor ve ayrıca takas anlaşmasından yıllık %3,5'lik bir kazanç elde ediyorlar.

Standard Chartered Bank'ın Çin makro strateji müdürü Becky Liu, "İhracatçılar döviz takası yaparak yuan taleplerini karşılarken ödemelerini erteleyebilirler" dedi.

Daha az kazançlı ama aynı derecede etkili bir seçenek de dolarları %2,8'den mevduat olarak yatırmaları ve bunu yuan kredileri için teminat olarak kullanarak %2 civarında net kazanç elde etmeleri.

Çin'in kredi kuruluşları, istifçiliği caydırmak ve ihracatçıları dolarlarını yuana çevirmeye teşvik etmek için bu yıl iki kez dolar mevduat oranlarını düşürdü, ancak daha fazlası bunun yerine takaslara yönelmiş görünüyor.

Kısmen devlete ait China Merchants Bank bile ihracatçıları swap kullanmaya teşvik ediyor.

Banka ticari tavsiyelerinde, "Şirketler dolar mevduatlarını korumak istiyorlarsa, dolar mevduatlarının getirilerini artırmak için döviz takas ürünlerine kaydolabilirler" dedi.

Bu arada Çin Merkez Bankası, aylardır devam eden beklenenden daha sıkı yuan orta nokta ölçütleri belirleme eğilimini sürdürerek ve hatta bazı yerel bankalardan dışarıya yaptıkları yatırımları azaltmalarını isteyerek yuanı savunma çabalarını artırdı.

İhracatçıların swapları ise devlet bankalarına yuan operasyonlarında kullanabilecekleri bir dolar yığını sağlıyor; bu sayede onshore forward piyasasından dolar alıp spot piyasada satarak hızlı yuan düşüşlerini durdurmak için swap yapabiliyorlar.