Elektriğe 4 senede yüzde 370 zam
Kademeli geçiş sisteminde, konutlarda uzun süredir elektrikte ertelenen fiyat artışı yapıldı ve yeni yılla birlikte zam oranı 2018 Ocak dönemine göre yüzde 370’i geçti.
Sözcü'nün haberine göre yılbaşı gecesinden itibaren geçerli olmak üzere elektrikte yüzde 52 ile yüzde 130 arasında değişen oranlarda zam yapıldı. Son zamla birlikte konutlarda kullanılan kilovatsaat (kWh) elektriğin bedeli, Ocak 2018'den bu yana yüzde 370 oranında artmış oldu. Hükümet, son yıllarda elektrik ve doğalgazdaki fiyat artışlarını konutlar yerine sanayiye yansıtıyordu. Bu uygulama sürdürülemez olunca elektrikte kademeli tüketim sistemi devreye alındı. Böylece, her tüketici grubu kendi tükettiği kadar fatura ödeyecek.
Sübvanse ediliyordu
Kademeli tarifede mesken, ticarethane, sanayi ve tarımsal sulama grupları kendi tükettikleri tutarda ödeme yapacak. Bu düzenleme öncesine kadar hükümet yapılacak zamları meskenlere yansıtmıyor ve diğer tüketici gruplarına yansıtıyordu.
Aylık tüketimde 150 kWh sınır olarak belirlenirken, meskenlerde 150 kWh'ye kadar olan tüketim miktarları için vergi dahil fiyat 1.37 TL/ kWh oldu. 150 kWh'nin üstündeki tüketim için de 2.07 TL/ kWh fiyat uygulanacak. Enerji Piyasası Düzenleme Kurumu (EPDK) tarafından yapılan açıklamada şu ifadelere yer verildi:
Maliyetler arttı
“Dünya spot piyasalarında elektrik üretiminde kullanılan kömür fiyatlarında; 5 kat, doğalgaz fiyatlarında ise 10 katlık artışlar olmuştur. Türkiye enerji sektörü de bu süreçte, küresel düzeyde ortaya çıkan olağanüstü maliyet artışlarından etkilenmiştir. Kademeli tarifenin hedefi dar gelirli vatandaşlarımızı korumak ve enerji kullanımında tasarruf ve verimliliği artırmaktır. Geldiğimiz noktada ise; enerji piyasalarının sürdürülebilirliği, maliyet bazlı fiyatlandırmanın ve öngörülebilirliğin sağlanması için zorunlu hale gelen bir düzenleme yapılmıştır.”
38 milyon mesken abonesi etkilenecek
Elektrik abone grupları içinde en büyük grubu meskenler oluşturuyor. 38 milyon adedi bulan mesken aboneleri içinde aylık 150 kWh ve altında tüketim yapanların sayısının yaklaşık 6 milyon olduğu ifade ediliyor. Böyle olunca da yapılan yüzde 52'lik zamdan etkilenecek grup 6 milyon olurken, 32 milyon mesken abonesi de yüzde 130'luk zamla karşı karşıya kalacak. Daha önce bu zamlar mesken aboneleri yerine sanayi başta olmak üzere diğer tüketici gruplarına yansıtılıyordu. Bu sübvansiyon sistemi enflasyonu yükselttiği için eleştiriliyordu.
Güvence bedelleri de arttı
Elektrikte teminat bedeli olarak da bilinen güvence bedelleri de zamlandı. EPDK tarafından yapılan açıklamaya göre, elektrikte güvence bedelinde sanayi ve ticaret aboneleri için kilovatsaat başı birim bedeli 129.6 lira, mesken için ise 45.6 lira olarak belirlendi. 2021'de güvence bedeli mesken için 37.6 TL, ticarethane için ise 106.9 TL idi. Yapılan zam oranı yüzde 21.2 seviyesinden gerçekleşti. Güvence bedelinde ayrıca şehit aileleri ve muharip gaziler için 22.8 lira, tarımsal sulama, aydınlatma ve diğer abone grubu için 61.5 lira fiyat belirlendi.