Merkez Bankası (TCMB) politika faizini 7 aydır yüzde 14'de sabit tutarken, ekonomi yönetiminin kur, cari açık ve enflasyonu yavaşlatmak için devreye aldığı faiz dışı sıkılaştırıcı önlemler, piyasa faizlerinin hızla tırmanmasına yol açtı. TCMB verilerine göre, ortalama ticari kredi faizleri geçen hafta yüzde 29.74'e yükselerek son 4 yılın zirvesine yükseldi. 

Faiz indirimlerinin başladığı Eylül 2021 öncesinde ticari kredisi faizleri yüzde 21 seviyelerinde bulunuyordu. Söz konusu 11 ayda ticari kredisi faizlerinde 850 baz puana yakın yükseliş oldu. Üstelik bu oran ağırlıklı ortalamaları gösterirken, birçok şirket bu oranın çok daha üstünde kredi faizleriyle karşı karşıya kalıyor. Faiz ortalamasını, halen yüzde 17-18'lerde fiyatlama yapan ancak limiti olan müşterilerin dahi kredi kullanamadığı kamu bankaları düşürüyor. Ancak piyasanın gerçekleri ortalama faizlerin yüzde 50'lerde olduğunu gösteriyor.

Sözcü'nün haberine göre spot ticari kredilerde geçen yıl yüzde 21-22'lerde olan faiz oranı şimdilerde yüzde 40-45'e kadar çıkıyor. Bir yıl önce yüzde 18-20'lerde olan rotatif ticari kredi faizleri ise yüzde 47-55 aralığına kadar yükselmiş durumda. Bankacıların verdiği bilgiye göre enflasyonun altında eksi faizin sürdürülemeyeceği ve önümüzdeki dönemde faizlerde ani yükseliş beklentisi ile bankalar daha çok, günlük faiz işlediği için kısa vadeli pozisyon alabildikleri rotatif kredilere yöneliyor.

Bankalara yapıcı olun çağrısı

İş dünyasının kredi ve faiz tepkisi ise her geçen gün büyüyor. Son olarak Türkiye Odalar ve Borsalar Birliği (TOBB) Başkanı Rifat Hisarcıklıoğlu, sosyal medya hesabından yaptığı açıklamada banka kredilerine ulaşmanın zorlaştığını belirterek, “Türkiye’nin her il ve ilçesinden bankalara yönelik şikayetler artıyor. Firmaların kredi talepleri karşılanmıyor veya çok yüksek maliyetler çıkarılıyor. Üretim, istihdam, yatırım için bankaları daha duyarlı ve yapıcı olmaya davet ediyorum” ifadelerini kullandı.

Üç ay üzeri fiyatlama yapılamıyor

Bankacılık uzmanı Erol Taşdelen, kamu veya özel hemen hemen tüm bankaların üç ay üzeri spot fiyatlama yapamadığını, bunun da orta ve uzun vadede faizlerin daha da yükseleceği anlamına geldiğini söyledi. Taşdelen, “Bankalar kredi satmak için uğraşmıyor. Merkez’den yüzde 14 ile borçlanan bankalar, Hazine'ye yük- sek faiz ile borç veriyor. Halen bankaların ana müşterisi Hazine” dedi.