Fed'in Temmuz toplantısının sonucu neredeyse kesinleşmiş gibi görünüyor: Birçok yetkili son konuşmalarında ve röportajlarında faiz oranlarını 22 yılın en yüksek seviyesine çıkaracak çeyrek puanlık bir artışı desteklediklerinin sinyalini verdi.

Wall Street Journal'ın haberine göre 25-26 Temmuz'daki toplantıda asıl tartışmanın, Eylül ya da sonbaharda yeni bir faiz artırımına gidilmesi için nelerin gerekeceği üzerinde yoğunlaşması bekleniyor. Enflasyonun geçen ay genel olarak yavaşlaması, Temmuz artışının Fed'in enflasyonla mücadelesindeki son yukarı yönlü hamlesi olma ihtimalini artırıyor.

Fed geçen ay gösterge federal fon faizini %5 ile %5,25 aralığında sabit tutarak, yetkililerin sıfıra yakın seviyeden yükselttiği Mart 2022'den bu yana art arda 10 artıştan sonra ilk kez durakladı. Haziran toplantısında çoğu yetkili, ekonominin ılımlı bir şekilde büyümesi ve enflasyon baskılarının istikrarlı bir şekilde azalması halinde bu yıl iki faiz artışının daha gerekli olacağını öngörmüştü.

Enflasyonun düşüşünün sürmesi isteniyor

Çarşamba günü açıklanan enflasyonla ilgili daha iyi haberlere rağmen, yetkililer bu ay faiz oranlarını artırmaya motive oldular çünkü Mayıs ayından bu yana genel işe alımlar ve ekonomik faaliyetler beklenenden daha güçlü oldu. Buna ek olarak, bazı yetkililer artışlara son vermeden önce enflasyonun düşmeye devam ettiğini görmek istiyor.

Volatil gıda ve enerji fiyatlarını içermeyen çekirdek enflasyon endeksi, Haziran ayında bir önceki aya göre %0,2'den daha az artarak iki yıldan uzun bir sürenin en düşük aylık artışını kaydetti. Bu, çekirdek fiyatların ayda yaklaşık %0,4 ile çok daha hızlı arttığı altı ayı takip etti.

"Hedefe yakınız"

Fed'in denetimden sorumlu başkan yardımcısı Michael Barr Pazartesi günü verdiği bir mülakatta, "Hedefe yakın olduğumuzu söyleyebilirim, ancak hala yapacak biraz işimiz var" dedi.

Fed Başkanı Christopher Waller Perşembe akşamı New York'ta yaptığı konuşmada enflasyondaki son yavaşlamanın tesadüf olmadığına dair kanıt görmek istediğini söyledi. Waller, "Son rapor umut verici, ancak devamını görmek gerekiyor ve bunu tek bir veri noktasına dayanarak yapamam." dedi.

Fed Başkanı Jerome Powell, geçen ay faizleri sabit tutma kararını, yetkililere Fed'in geçmiş hamlelerinin etkisini incelemek için daha fazla zaman verme çabası olarak çerçeveledi. Yetkililer ayrıca bu yılın başlarında üç orta ölçekli kurumun iflas etmesinin ardından artan banka fonlama maliyetlerinin ekonomik yansımalarını da anlamak istiyor.

Geçen ay birçok yetkili faiz oranlarını yükseltmek istemiş olsa da Powell, kısmen yetkililerin daha fazla artışın muhtemel olduğuna dair güçlü sinyaller vermesi nedeniyle, faiz belirleyen Federal Açık Piyasa Komitesi'nden (FOMC) oybirliğiyle destek aldı.

İşe alımlar yavaşlamazsa ek faiz artışları gerekebilir

Şahinler olarak bilinen bu yetkililer, ekonomik faaliyet ve işe alımlar yeterince yavaşlamazsa enflasyonu daha da düşürmenin zorlaşacağından endişe ettikleri için ek artışlar istiyorlar.

Bu yıl FOMC'nin oy hakkına sahip üyelerinden biri olan Dallas Fed Başkanı Lorie Logan kısa süre önce yaptığı bir konuşmada, "Enflasyonun sürdürülebilir bir şekilde ve zamanında hedefe dönüp dönmeyeceği konusunda çok endişeliyim" dedi.

Temmuz ayında Fed faizi sabit tutarsa ne olur?

Faiz oranlarındaki artışlar, varlık fiyatlarını düşürerek ve borçlanma maliyetini yükselterek finansal piyasalar aracılığıyla ekonomiyi yavaşlatır. Yetkililer, yatırımcılar tarafından geniş çapta bir artışın beklendiği Temmuz ayında faiz oranlarını sabit tutmanın, finansal koşulları gevşeten ve enflasyonu düşürmeyi zorlaştıran bir piyasa rallisini ateşleyeceğinden endişe ediyor.

Logan, bir artıştan yana olmasına rağmen geçen ayki duraklamaya destek oyu verdiğini çünkü yetkililerin daha fazla artışa ihtiyaç duyulduğuna dair güçlü sinyaller veren "genel bir iletişim paketi" sunduğunu söyledi. Logan, "Bu noktada, FOMC'nin Haziran ayında gönderdiğimiz sinyali takip etmesi önemlidir" dedi.

Şahinler bu ayki toplantıda Fed'in Eylül ayında tekrar faiz artırmaya hazır olması gerektiğini savunabilir. Cleveland Fed Başkanı Loretta Mester Pazartesi günü gazetecilerle yaptığı görüşmede, "Bölgemdeki iş bağlantılarımdan kesinlikle şunu duydum: Eğer faizleri yükseltmek zorunda kalacağınızı düşünüyorsanız, bunu hemen yapın" dedi.

Enflasyonda düşüş sürmezse Eylül'de yeni bir faiz artırımı şart

Waller Perşembe günü yaptığı açıklamada, enflasyonun düşmeye devam etmemesi ve ekonomik faaliyetlerde önemli bir yavaşlama belirtisi görülmemesi halinde Eylül ayında ikinci bir artıştan yana olacağını söyledi. "Veriler ilerleme kaydettiğimizi gösteriyorsa" ve Temmuz ve Ağustos tüketici fiyat endeksi raporları Haziran okumasına benziyorsa, "veriler belki de durmayı önerecektir" dedi.

Geçtiğimiz ay iki yetkili Fed'in bu yıl faizleri tekrar artırmasına gerek olmayacağını düşünüyordu. Atlanta Fed Başkanı Raphael Bostic Haziran sonunda İrlanda'da gazetecilere yaptığı açıklamada, merkez bankasının "beklemesi ve politikamızın işlemesine izin vermesi" gerektiğini söyledi.

Politika yapıcılar 2022 yılında faiz oranlarını agresif bir şekilde artırdı ve geçen yılın sonunda bu hızı yavaşlattı. Fed'in faiz artışlarının etkisinin henüz tam olarak görülmediğini düşünen yetkililer, ikinci bir faiz artışının uygun olup olmayacağına karar vermek için Kasım veya Aralık ayına kadar beklemeyi tercih ediyor.

O zamana kadar ekonomik faaliyetler daha da yavaşlarsa, yetkililer faiz oranlarını tekrar artırmamaya karar verebilir ve sıkılaştırma kampanyalarının yeni bir aşamasına geçebilirler. Bu da enflasyona göre ayarlanmış ya da reel faizlerin yükselmesine yol açacak.

"Sabırlı olmalıyız"

Powell Haziran sonunda bir konferansta "Hepimiz enflasyonun beklediğimizden daha kalıcı ve güçlü olduğunu defalarca gördük. Bir noktada bu değişebilir ve verileri takip etmeye hazır olmalıyız ve bunun ortaya çıkmasına izin verirken biraz sabırlı olmalıyız" dedi.

Yetkililer, Eylül toplantısı öncesinde iki aylık istihdam ve enflasyon verilerine, Kasım kararına kadar ise her ikisine ilişkin bir aylık veriye daha sahip olacak.

Bloomberg Economics ve Peterson Institute for International Economics'te kıdemli ekonomist olan David Wilcox, "İkinci artışla ilgili karar vermeden önce çok daha fazla bilgi gelecek" dedi.

Fed'in eski kıdemli danışmanlarından Wilcox, Powell'ın 26 Temmuz'da düzenleyeceği basın toplantısında bu konuda tarafsız bir tutum takınmasını bekliyor. Wilcox "Mesaj muhtemelen, herkesin istediği kadar hızlı olmasa da ilerleme kaydedildiği yönünde olacaktır" dedi.