Goldman Sachs'a göre İsrail-Hamas savaşı, enerji fiyatlarındaki baskılar kontrol altına alınmadığı takdirde Euro bölgesinde ekonomik büyüme ve enflasyon üzerinde önemli bir etki yaratabilir.

Europe Economics Analisti Katya Vashkinskaya Çarşamba günü yayınladığı bir araştırma notunda, devam eden çatışmaların Avrupa ekonomilerini daha düşük bölgesel ticaret, daha sıkı finansal koşullar, daha yüksek enerji fiyatları ve daha düşük tüketici güveni yoluyla etkileyebileceğini vurguladı.

Ekonomistler arasında, İsrail Gazze'yi bombalamaya devam ederken İsrail ve Lübnan'ın karşılıklı füze atışları yapması, büyük sivil kayıplara ve derinleşen bir insani krize yol açarak çatışmanın Orta Doğu'ya sıçrayabileceğine dair endişeler artıyor.

Gerilimler Orta Doğu ile ticaretin azalması yoluyla Avrupa'nın ekonomik faaliyetlerini etkileyebilecek olsa da Vashkinskaya, Euro bölgesinin İsrail ve komşularına GSYH'nin yaklaşık %0,4'ünü ihraç ettiği, İngiltere'nin ise GSYH'nin %0,2'sinden daha azını ihraç ettiği düşünüldüğünde kıtanın maruz kaldığı risklerin sınırlı olduğunu vurguladı.

Goldman, daha sıkı finansal koşulların büyüme üzerinde baskı yaratabileceğini ve hem Euro bölgesi hem de Birleşik Krallık'taki yüksek faiz oranlarının ekonomik faaliyet üzerindeki mevcut baskısını artırabileceğini belirtti.

Vashkinskaya, gerginliklerin Avrupa ekonomisine yayılabileceği en önemli ve potansiyel olarak etkili yolun petrol ve gaz piyasaları olduğunu söyledi. Vashkinskaya "Mevcut çatışmanın patlak vermesinden bu yana emtia piyasalarında dalgalanma arttı; Brent ham petrolü ve Avrupa doğal gaz fiyatları sırasıyla yaklaşık %9 ve %34 artışla zirve yaptı" dedi.

Goldman'ın emtia ekibi, petrol arz şokunun şiddetine bağlı olarak petrol fiyatlarının temel seviyenin %5 ila %20 üzerine çıkabileceği bir dizi aşağı yönlü senaryoyu değerlendirdi.

Vashkinskaya, "%10'luk kalıcı bir petrol fiyatı artışı genellikle Euro bölgesi reel GSYH'sini bir yıl sonra yaklaşık %0,2 oranında azaltır ve bu süre zarfında tüketici fiyatlarını neredeyse 0,3 puan artırır; benzer etkiler Birleşik Krallık'ta da gözlemlenmiştir" dedi ve sözlerini şöyle sürdürdü:

"Ancak bu etkinin ortaya çıkabilmesi için petrol fiyatlarının sürekli olarak yüksek seyretmesi gerekiyor ki Brent ham petrol fiyatının Ekim sonunda neredeyse çatışma öncesi seviyelere geri dönmesiyle bu durum zaten söz konusu."

Gaz fiyatlarındaki gelişmelerin daha ciddi bir sorun teşkil ettiğini belirten Vashkinskaya, fiyat artışının İsrail gaz sahalarından yapılan küresel LNG (sıvılaştırılmış doğal gaz) ihracatındaki azalmadan kaynaklandığını ve mevcut gaz piyasasının olumsuz arz şoklarına daha az yanıt verebildiğini ifade etti.

Vashkinskaya, "Emtia ekibimizin tahminleri 102-200 EUR/MWh aralığında bir arz düşüşü senaryosunun gerçekleşmesi halinde Avrupa doğal gaz fiyatlarında büyük bir artışa işaret etse de, bu tür risklerin gerçekleşmesi halinde mevcut enerji maliyeti destek politikalarının devam ettirilmesi ile bu sorunun krize dönüşmeceğini düşünüyoruz" dedi.

İngiltere Merkez Bankası Başkanı Andrew Bailey Perşembe günü CNBC'ye yaptığı açıklamada, çatışmanın enerji piyasaları üzerindeki zincirleme etkilerinin merkez bankasının enflasyonu dizginleme çabaları için potansiyel bir risk oluşturduğunu söyledi.

CNBC'den Joumanna Bercetche'ye konuşan Bailey, "Şu ana kadar enerji fiyatlarında belirgin bir artış görmediğimizi söyleyebilirim ve bu tabii ki iyi bir şey. Ancak bu bir risk. İleriye dönük bir risk olduğu açık." ifadelerini kullandı.

Hamas'ın 7 Ekim'de İsrail'e saldırı başlatmasından bu yana petrol fiyatları dalgalı bir seyir izliyor ve Dünya Bankası Pazartesi günü yaptığı üç aylık güncellemede çatışmanın tırmanması halinde ham petrol fiyatlarının varil başına 150 doların üzerine çıkabileceği uyarısında bulundu.

Wall Street bankasına göre genel tüketici güveni, yayılma etkileri için son potansiyel kanal ve Vashkinskaya, Rusya'nın Mart 2022'de Ukrayna'yı işgal etmesinin ardından Euro bölgesinde önemli bir bozulma yaşandığını belirtti.

Aynı etki tarihsel olarak İsrail ve Hamas arasındaki gerilimin arttığı dönemlerde gözlemlenmedi ancak Goldman'ın haber bazlı çatışma kaynaklı belirsizlik ölçümü Ekim ayında rekor seviyelere ulaştı.