Hazine Müsteşarlığınca 2018 yılında 122,4 milyar lirası iç borç, 41,5 milyar lirası da dış borç olmak üzere toplam 163,8 milyar lira tutarında borç servisinin yapılmasının öngörülüyor.

Hazine Müsteşarlığının internet sitesinde 2017 yılı gelişmeleri ve 2018 yılı öngörülerini içeren "Hazine Finansman Programı" yayımlandı.

Orta Vadeli Program ve Merkezi Yönetim Bütçesi öngörüleri esas alınarak hazırlanan programın 2017 yılı gelişmelerinin yer aldığı bölümünde, 2016 yılında yüzde 67,4 ay olan nakit iç borçlanmanın ortalama vadesinin 2017 Ocak-Ekim döneminde 71,7 ay olarak gerçekleştiği hatırlatıldı.

2016'da yüzde 10,1 olan sabit getirili lira cinsi iç borçlanmanın ortalama maliyetinin de bu yılın ocak-ekim döneminde yüzde 11,2 seviyesinde gerçekleştiği belirtilen programda, yatırımcı tabanının genişletilmesi ve borçlanma enstrümanlarının çeşitlendirilmesi amacıyla ilk defa 2012 yılında ihraç edilen ve 2013 yılından itibaren yurt içi piyasada düzenli ihracına başlanan kira sertifikalarının ihracına 2017 yılında da devam edildiğine dikkat çekildi.

Bu çerçevede, şubat, haziran, ağustos ve ekim aylarında iç piyasada toplam 4,3 milyar lira tutarında kira sertifikasının ihraç edildiği vurgulanan programda, şu bilgilere yer verildi:

"Yurt içinde ihracı gerçekleştirilen kira sertifikalarının çeşitliliğini artırma ve sağlıklı bir verim eğrisi oluşturma amacıyla vadelerini uzatma çalışmalarına 2017 yılında da devam edilmiştir. Bu kapsamda, yurt içi piyasada 2017 yılı ağustos ayında 5 yıl vadeli sabit kira ödemeli lira cinsi kira sertifikası ihraç edilmiştir. Ayrıca 2017 yılı ekim ayında ise yurt içi piyasada TÜFE’ye endeksli 5 yıl vadeli lira cinsi kira sertifikası ihracı gerçekleştirilmiştir.

Yastık altında bulunan altınların ekonomiye kazandırılması, finansman araçlarının çeşitlendirilmesi ve yatırımcı tabanının genişletilmesi amacıyla 2017 yılı ekim ayında ilk defa Altın Tahvili ve Altına Dayalı Kira Sertifikası ihracı gerçekleştirilmiştir. Bu ihraçlar sonucunda 1,15 ton Altın Tahvili ve 1,32 ton Altına Dayalı Kira Sertifikası olmak üzere toplam 2,46 ton altın karşılığı senet ihraç edilmiştir."

Ocak-ekim döneminde gerçekleştirilen geri alım ihaleleri sonucunda, iç borç anapara ödeme tutarının yılbaşında açıklanan 58,4 milyar lira seviyesinden 59,9 milyar lira seviyesine yükseldiğine işaret edilen programda, 2017 yılının kalan döneminde gerçekleştirilebilecek geri alım miktarına bağlı olarak söz konusu tutarın değişiklik gösterebileceği belirtildi.

2018 yılı borç servisi ve finansmanı

Programda 2018 yılında gerçekleştirilmesi planlanan borç servisi ve finansman bilgileri de yer aldı. Gelecek yıl 97,2 milyar lira anapara ve 66,7 milyar lira faiz olmak üzere toplam 163,8 milyar lira tutarında borç servisi gerçekleştirilmesi, borç servisinin 122,4 milyar lirasının iç borç, 41,5 milyar lirasının da dış borç servisi olarak yapılmasının öngörüldüğü bildirildi.

İç borç servisinin 99,8 milyar liralık kısmının piyasaya yapılacak ödemelerden, 22,6 milyar liralık kısmının ise kamu kurumlarına rekabetçi olmayan teklif yoluyla gerçekleştirilen satışların ödemelerinden oluşmasının planlandığı ifade edilen programda, ayrıca 2018 yılındaki finansman ihtiyacının 5,6 milyar liralık bölümünün, nakit bazlı faiz dışı denge, özelleştirme gelirleri, 2/B satış gelirleri, Tasarruf Mevduatı Sigorta Fonu'ndan aktarılacak kaynaklar ile devirli ve garantili borç geri dönüşleri ve kasa/banka kullanımı sonucu elde edilecek borçlanma dışı kaynaklarla karşılanmasının beklendiği kaydedildi.

Programda, "2018 yılında uluslararası sermaye piyasalarından tahvil ihraçları yoluyla 6,5 milyar dolar tutarı karşılığında finansman sağlanması öngörülmektedir. Bu öngörüler doğrultusunda, 2018 yılında 134,3 milyar lira tutarında iç borçlanma yapılması öngörülmektedir." ifadelerine yer verildi.

İç Borçlanma Stratejisi

Programda 2003 yılından itibaren stratejik ölçütler çerçevesinde yürütülen borçlanma politikası sonucunda kamu borç stokunun döviz kuru, faiz ve likidite risklerine karşı hassasiyetinin önemli ölçüde azaltıldığı hatırlatılırken, bu kapsamda 2003 sonu değerleriyle karşılaştırıldığında yüzde 46 olan "döviz cinsi/endeksli borcun merkezi yönetim borç stoku içerisindeki payı"nın, 2017 yılı Eylül sonu itibarıyla yaklaşık yüzde 38 seviyesine düştüğü belirtildi. Programda şunlar kaydedildi:

"Faiz riskinin bir göstergesi olarak izlenen 'faizi bir yıl içerisinde yenilenecek borcun lira cinsi borç stoku içindeki payı', yüzde 94 iken 2017 yılı eylül ayı sonu itibarıyla yaklaşık yüzde 46 seviyesinde gerçekleşmiştir. Likidite riskinin ölçülmesinde kullanılan "vadesi bir yıl içerisinde dolacak iç borcun toplam iç borç stoku içindeki payı" ise yüzde 42 olan seviyesinden, 2017 yılı eylül ayı sonu itibarıyla yaklaşık yüzde 13 seviyesine gerilemiştir. 2018 yılında, iç borçlanmanın lira cinsinden yapılması, lira cinsi borçlanmanın ağırlıklı olarak sabit getirili enstrümanlarla yapılarak gelecek 12 ayda faizi yenilenecek senetlerin payının azaltılması, ortalama vadenin piyasa koşulları elverdiği ölçüde uzatılarak vadesine 12 aydan az kalmış senetlerin payının azaltılması, nakit ve borç yönetiminde oluşabilecek likidite riskinin azaltılması amacıyla güçlü rezerv tutulması uygulamalarına devam edilecek. 2018'de ayrıca 2, 5 ve 10 yıl vadeli lira cinsinden sabit kuponlu tahvillerin gösterge tahvil olarak ihracına devam edilecek. 5 yıl vadeli lira cinsinden sabit kuponlu gösterge tahviller her ay ihraç edilecek. Gelecek yıl itfa profili çerçevesinde, 5 yıl vadeli lira cinsinden sabit kuponlu tahvillerle birlikte 2 yıl ve/veya 10 yıl vadeli lira cinsinden sabit kuponlu gösterge tahvillerin ihracı gerçekleştirilecek."

Programda, lira cinsinden kuponsuz bonolar ve tahvillerin, 7 yıl vadeli ihalelere endeksli değişken kuponlu tahviller, 5 ve 10 yıl vadeli enflasyona endeksli tahviller itfa takvimine ve piyasa koşullarına bağlı olarak ihraç edilebileceğine dikkat çekilerek, ekim ayında ihracına başlanan Altın Tahvili ve Altına Dayalı Kira Sertifikası ihraçlarına 2018 yılında da devam edilmesinin planlandığına yer verildi. Programda, lira cinsinden kira sertifikalarının şubat, haziran, eylül ve kasım aylarında ihraç edilmesi planlandığı, piyasa katılımcılarının ilave talebinin ayrıca değerlendirilebileceği kaydedildi.

Aylık olarak nakit girişleri ile çıkışları arasında gözlenebilecek geçici uyumsuzluğun giderilmesi amacıyla kısa vadeli Hazine bonoları ve "Para Piyasası Nakit İşlemleri Aracılığı ile Sağlanacak Finansman Hakkında Yönetmelik"te yer alan finansman araçları kullanılabileceğine işaret edilen programda, piyasa koşullarının uygun olması ve kurumsal yatırımcıların kalıcı bir talep göstermesi durumunda, daha uzun vadelerde lira cinsi tahvil ihracı imkanlarının da değerlendirilerek yeni iç ve dış borçlanma enstrümanları ihraç edilebileceği bildirildi.

Programda, borç servisinin dönemler arası dengeli dağılmasının sağlanması ve ikincil piyasada fiyat etkinliğinin artırılması amaçlarıyla piyasa koşulları çerçevesinde değişim ve geri alım ihalelerinin yapılabileceği belirtilirken, ihalelere ilişkin detayların ihale gününden en az bir iş günü önce kamuoyuna duyurulacağı bilgisi verildi.