Sputnik'in haberine göre Türkiye'nin en büyük pandemi merkezi olarak salgının başından bu yana on binlerce hasta tedavi eden Prof. Dr. Feriha Öz Acil Durum Hastanesi, Sancaktepe Prof. Dr. İlhan Varank Eğitim ve Araştırma Hastanesi ile Çekmeköy Devlet Hastanesi'nin Başhekimi ve aynı zamanda Sağlık Bakanlığı Koronavirüs Bilim Kurulu Üyesi Prof. Dr. Nurettin Yiyit, aşı takvimi ile ilgili 4'üncü doz aşıların açılması ve çocukluk çağındakilere Kovid-19 aşılamaları ile ilgili önemli açıklamalarda bulundu.

‘Delta varyantına karşı en az iki doz Biontech aşısı olunması lazım

Delta varyantının baskın hale geldiğine ve asıl büyük dalganın sonbaharda beklendiğine işaret eden Prof. Dr. Yiyit, "Delta varyantına hazır olabilmek için mRNA aşısının, yani BioNTech'in en az iki doz yapılmış olması gerekiyor. Biz bu dalgayı sonbaharda bekliyoruz eğer olacaksa. Sonbahara kadar herkesin iki doz BioNTech aşısının tamamlamasını istiyoruz” dedi.

‘İki doz Sinovac aşısı Delta'ya karşı etkisiz'

Delta varyantına karşı Sinovac’ın iki dozunun da yetersiz kalacağını ifade eden Yiyiy, “İnaktif virüs aşısı yani Sinovac olmak isteyenlerin ise Delta varyantından korunabilmek için iki doz aşı olması şu an için yeterli görünmüyor. Bu kişiler de üç doz Sinovac aşısı ya da iki doz Sinovac üzerine bir doz BioNTech aşısı yaptırmalı" dedi.

‘4'üncü doz sadece seyahat engeli içindi, aşı yarıştırmak anlamsız’

Önceki gün açılan 4'üncü doz aşı hakkıyla ilgili oluşan kafa karışıklığına ise açıklama getiren Prof. Dr. Yiyit bunun, 'daha önce yapılan aşıların işe yaramadığı' şeklinde bir polemiğe dönüştürülmesinin çok yanlış olduğuna vurgu yaptı. 

Yiyit, "Dünyada bazı ülkeler inaktif virüs aşılarını kendi aşı takvimlerinde kabul etmiyorlar. Bu ülkelere gidecek vatandaşların da kendi aşı takvimlerine uyacak şekilde bir mRNA aşısı ya da benzeri bir aşıyla aşılanmış olmasını istiyorlar. Ülkemizde de bazı vatandaşlar, eğitim ve iş benzeri nedenlerle farklı ülkelere seyahat etmeleri gerektiğini belirterek mağdur olduklarını ifade etmeye başlamışlardı. Bu vatandaşlarımızın mağduriyetlerini gidermek adına, gerekçesi olanlara daha önce iki doz Sinovac aşısı olup bir doz BioNTech aşısı yaptırmış olanlara seyahat mağduriyetini gidermek adına bir doz daha BioNTech aşı imkanı tanındı. 4'üncü dozlar bu yüzden açıldı. Gerekçesini beyan ederek insanlara aşılarını olma imkanı verildi. Burada bilimsel anlamda bir ihtiyaç söz konusu değil. Kati surette inaktif virüs aşılarının verileri ile alakası yok bu uygulamanın. Buradan yola çıkarak aşıları yarıştırmak ya da bu aşılara herhangi bir ithamda bulunmanın hiçbir manası yok" diye konuştu.

‘Önceki piklerde inaktif aşı ile korunduk’

Geçtiğimiz iki pikte de inaktif aşıların işe yaradığının en başta sağlık çalışanlarındaki kayıpların görülmemesinden anlaşıldığını söyleyen Prof. Dr. Yiyit, "İki doz Sinovac, biz sağlık çalışanlarını çok iyi korudu. Özellikle Alfa varyantında çok iyi korunduk. Hatta son dalgada yaşlılarımızın yoğun bakıma giriş ve yatışları oldukça düştü. Biz sağlık çalışanlarının da kötü haberlerini duyamaz oldunuz çünkü bizler iki doz Sinovac ile girdik son dalgaya. Bunun etkilerini yatış, yaş ortalamasında da gördük. O yüzden inaktif virüs aşısı konusunda herhangi bir tereddüdümüz yok. Çoklu doz yapılması da zaten beklenen ve doğal bir şeydi. İnaktif virüs aşıları zaten böyledir, çoklu dozlar ister, çocukluk çağı aşılarından da biliyoruz bunu. Yola çıkarken de zaten Sinovac için, 6 ay sonra üçüncü dozun yapılması gerekeceğini hep konuşmuştuk. İşte o vakit geldi şu an. Yani Sinovac'ı yok saymadık” dedi.

‘Üçüncü doz başka bir aşı ile yapılabilir'

Üçüncü doz aşı olacakların mRNA aşısı da olabileceğini, Sinovac'la da devam edebileceğini belirten Prof. Dr. Yiyit, dünyada da benzer uygulamaların olduğunu ve bu nedenle hatırlatma dozunda alternatif sunulduğunu açıkladı. Prof. Dr. Yiyit, sözlerini şöyle sürdürdü:

"Dünyada da biliyorsunuz mRNA aşısı ile vektör aşılarını çaprazlayan ülkeler oldu. Yani hatırlatma dozlarını farklı aşılarla yapan ülkeler oldu. Bağışıklığı da güçlü uyardığını onlar da gösterdi."

‘Aşı takvimini tamamlamayanlar risk altında’

Delta varyantıyla beraber hastaneye yatış ve yoğun bakım hasta profillerindeki değişimlere de dikkat çeken Prof. Dr. Yiyit, Sinovac aşısı olup üçüncü doz zamanı gelmiş olanların bir an önce aşılarını tamamlamaları gerektiğini söyleyerek "Genelde yatan hastalarımız, aşı olmayan ya da aşı takvimini tamamlamamış hastalardan oluşuyor. Aşı takvimini tamamlamamış olandan kastımız da şu, iki doz BioNTech aşısını tamamlamamış ya da iki doz Sinovac olup üçüncü dozunu Sinovac veya BioNTech ile tamamlamamış kişiler. Delta varyantı bu şekilde hakim virüs olacaksa ki öyle görünüyor, bundan korunmanın tek yolu aşı takvimini tamamlamaktan geçiyor. Bundan da kastımız, ya üç doz Sinovac yaptırmak, ya iki doz Sinovac üzerine bir doz BioNTech olmak ya da iki doz BioNTech olmak" dedi.

‘İki doz aşının koruduğunu düşünüyorlar’

Delta varyantıyla beraber yoğun bakımlarda iki doz Sinovac'lı hasta sayısında da artış olduğuna dikkat çeken Prof. Dr. Yiyit, sözlerini şöyle sürdürdü:

"Şu an yoğun bakımlarda iki doz Sinovac olmuş hastalarımızın sayısı her geçen gün artıyor. Bunun en önemli sebebi de, bu hastaların üçüncü doz zamanı geldiği halde yaptırmamış olması. İlk iki dozlarını oldular, üzerinden uzun bir süre geçti ve antikorları düşmeye başladı. Bu grup, ilk başı olan grupta biliyorsunuz ve yüksek riskli grup. 65 yaş üzeri, ek hastalığı olanlar kendilerini iki doz aşının hala koruduğunu düşünüyorlar. O yüzden de rahat hareket ediyorlar. Aşıların etkisinin geçtiğinin farkında değiller. Üzerine yaş ve ek hastalıklar da eklendiği için, yoğun bakım vakalarında bu grup artmaya başladı”

‘Sonbahar kötü haberler duyacağımız bir mevsime dönmesin'

Yiyit aşı konusunda uyardı ve şunları söyledi:

“Bu grubun bir an önce aşılanması lazım. Sonbahar mevsimi onların kötü haberlerini duyacağımız bir mevsime dönmesin lütfen. Şu an en riskli grubumuz öncelikle aşısızlar (ağırlıkla genç grup). Diğeri de iki doz Sinovac olup üçüncü dozunun vaktinin geldiğinden hala bihaber olan 65 yaş üzeri riskli grup. Bu iki grubu şiddetle uyarıyorum, lütfen aşılarımızı olalım, yoğun bakımlarımız ve servislerimiz bu sayede boş kalmaya devam etsin."

Moderna'nın kurucusu: Aşı rutin olacak

Moderna'nın kurucu ortağı Noubar Afeyan, dünyanın dört bir yanındaki hükümetlerin Kovid-19 aşı takviye dozlarına izin verip vermemeyi tartışırken, aşının rutin hale gelebileceğini öngörüyor.

Çarşamba günü Bloomberg TV'de yayınlanan "The David Rubenstein Show: Peer-to-Peer Conversations" programında, "Halk sağlığı yetkilileri herkesin bir takviye aşısı yaptırıp yaptırmamasına karar vermek zorunda kalacak" dedi.

Afeyan, "Tahminim, yeterli zaman verildiğinde, tıpkı grip gibi, en azından yıllık aşılarımızın olduğu bir duruma dönüşebilir" dedi.