İstanbul Sanayi Odası ve Markit’ten elde edilen PMI™ anket verilerine göre Türk imalat sektörünün faaliyet koşulları Haziran ayında sert bir şekilde bozuldu.

Üretim, yeni siparişler, ihracat ve satın alma faaliyetleri Mayıs ayına kıyasla daha yüksek hızda daraldı ve imalat istihdamı durgun bir seyir gösterdi. Türk imalat sektörünün faaliyet koşullarında Haziran’da yaşanan genel bozulma Nisan 2009’dan bu yana gözlenen en güçlü düzeyde kaydedildi. Mayıs’a kıyasla hız kesmekle beraber girdi ve nihai ürün fiyatları Haziran’da da artmaya devam etti.

İstanbul Sanayi Odası Türkiye İmalat Satın Alma Yöneticileri Endeksi (PMI), imalat sanayinin kaydettiği performansı sergilemek amacıyla tasarlanmış tek rakamlı, bileşik performans göstergesidir. Manşet gösterge yeni siparişler, fabrika çıkışları, istihdam, tedarikçilerin teslim süresi ve satın alma stokları gibi göstergelerden elde edilmektedir. 50,0 değerinin üzerinde ölçülen tüm rakamlar sektörde genel anlamda iyileşmeye işaret etmektedir.

PMI endeksi Haziran’da üst üste dört ay olacak şekilde kritik eşik değer 50,0’nin altında kalarak imalat sektörünün faaliyet koşullarındaki kötüleşmenin 2016 yılının ortalarında da devam ettiğini gösterdi. Ayrıca Mayıs’ta 49,4 düzeyinde ölçülen PMI endeksi Haziran’da 47,4’e gerileyerek daralmanın Nisan 2009’dan beri gözlenen en yüksek hızda gerçekleştiğine işaret etti. Tedarikçilerin teslim süresi dışında kalan dört alt endeks PMI endeksini Haziran’da olumsuz etkiledi. PMI endeksinin 2016 yılı ikinci çeyrek ortalaması (48,6), 2009 yılının ilk çeyreğinden (34,5) beri görülen en düşük düzey olarak kaydedildi. Türk imalat sektörü tarafından alınan yeni sipariş hacmi üst üste dördüncü ay olacak şekilde Haziran’da da azaldı. Üstelik yeni sipariş hacmindeki düşüş Mayıs ayında kaydedilen ılımlı düzeye kıyasla hızlandı ve Nisan 2009’dan bu yana gözlenen en yüksek hızda gerçekleşti. Anket verileri, iç pazarlardan alınan siparişlerin yeni ihracat siparişlerine göre daha sert düştüğünü gösterdi. Bununla birlikte, yeni ihracat siparişleri de Haziran ayı dahil olmak üzere üst üste 6 ay daralma kaydetti. Yeni siparişlerdeki trendin yansıması olarak imalat üretimi üst üste dördüncü ay olacak şekilde Haziran’da daraldı. Ayrıca üretimdeki gerileme hızı Nisan 2009’dan sonraki dönemin en yüksek düzeyinde gerçekleşti. Faaliyet koşullarındaki genel bozulmanın yansıması olarak firmaların kapasite kullanımları üzerinde baskı olmadığı görüldü.

Birikmiş işler Temmuz 2013’ten bu yana ölçülen en yüksek hızda düşüş gerçekleştirdi. Bunun sonucu olarak, Türk imalatçıları Haziran’da istihdam artışına gitmeyerek dokuz aylık ılımlı artış trendini sonlandırdı. Genel zayıflık satın alma faaliyetlerine de yansıdı. Türk imalatçıları tarafından satın alınan girdi hacmi son 5 ayda dördüncü kez olacak şekilde ve Nisan 2009’dan beri kaydedilen en yüksek hızda azaldı. Girdi stokları Haziran ayıyla birlikte üst üste beşinci kez geriledi. Türk imalatçılarının girdi fiyatları Haziran’da daha da arttı. Firmalar bu artışı döviz kuru faktörlerine bağladılar. Ancak, girdi fiyatları enflasyonu Mayıs’a kıyasla hafifledi ve uzun dönem ortalamasının altında kaldı.

Nihai ürün fiyatları enflasyonu da Mayıs’a göre geriledi ama uzun dönem ortalamasının üzerinde gerçekleşti. Markit Kıdemli Ekonomisti Trevor Balchin, İstanbul Sanayi Odası Türkiye İmalat PMI anketi hakkında yaptığı değerlendirmede şunları söyledi: “Haziran ayı PMI endeksi, Türk imalat sektörü faaliyet koşullarının Nisan 2009’dan beri gözlenen en yüksek hızda bozulduğuna işaret etti. PMI endeksinde son dönemde gözlenen zayıf seyir Türkiye İstatistik Kurumu’nun yayımladığı resmi sanayi üretim verilerine de yansıdı.

Takvim etkisinden arındırılmış sanayi üretiminin yıllık büyüme hızı Nisan’da yüzde 0,7’ye geriledi.”