İş Bankası'nın bugün yayınlanan bülteninde Moody's tarafından Türkiye'nin kredi notunun artırılması ve bu artırımın piyasalara olası etkileri değerlendirildi. 

İş Bankası, kredi notunun iki kademe birden artmasının olumlu bir gelişme olduğunu ifade ederek, "Piyasa ekonomistlerinin çoğu tek kademe not artışı beklerken iki kademe gelmesi sevindirici." ifadelerini kullansa da arkasından "Zafer ilan etmek için henüz çok erken. Alınan karar sonrası Türkiye Moody’s kredi notu Bangladeş, Arnavutluk, Tanzanya ve Honduras gibi ülkelerle aynı kademede." değerlendirmesini ekledi.

Kurumun yayınladığı değerlendirme notunda şu ifadelere yer verildi; 

Nereye Geldik?
Uluslararası kredi derecelendirme kuruluşu Moody’s 19 Temmuz 2024 akşamı piyasalar kapandıktan sonra Türkiye’nin kredi notunu yatırım yapılabilir seviyenin 6 kademe altından (B3) 4 kademe altına (B1) yükseltti. Not görünümü pozitif olarak korundu.

Piyasa ekonomistlerinin çoğu tek kademe not artışı beklerken iki kademe gelmesi sevindirici. Daha önce sadece 2009 Aralık ayında Fitch çift kademe not artış kararı almıştı. Ancak (a) Moody’s not artış döngüsüne gecikmeli ve fazla düşük bir seviyeden katıldığı için (b) geçmiş örneklerde not artış kararları ardından genelde Borsa’da satış görüldüğü için iyi haberi iskonto ile okumakta yarar var. 

Kredi not artış döngüsü Mart başında Fitch ile başlamış, Mayıs başında S&P ile devam etmişti. Son durumda üç kuruluş da aynı yere geldi; yatırım yapılabilir seviyenin 4 kademe altı kredi notu ve pozitif görünüm.

2023 Mart ayından bu yana, yani 5 aydır üç kuruluşta da not görünümümü pozitif. Eşanlı pozitif görünüm sık görülen bir durum değil; geçmişte sadece Kasım 2010-Ekim 2011 (12 ay) ve Nisan 2000 (1 ay) olmak üzere iki dönem yaşanmış. Bu durum derecelendirme kuruluşları tarafında ortodoks politikalara, ekonominin iç ve dış dengelerinde iyileşmeye nispeten güçlü bir güven olduğunun işareti olarak görülebilir.

Ülkeler Arası Karşılaştırma

Zafer ilan etmek için henüz çok erken. Alınan karar sonrası Türkiye Moody’s kredi notu Bangladeş, Arnavutluk, Tanzanya ve Honduras gibi ülkelerle aynı kademede. Karşılaştırılmamızın daha isabetli olacağı Brezilya, Güney Afrika, Sırbistan ve Vietnam gibi ülkeler yatırım yapılabilir seviyenin 2 kademe altında.

Geçtiğimiz günlerde 255 seviyesine gerileyen Türkiye 5 yıllık CDS risk primi 19 Temmuz kapanış verileri itibariyle 265 civarında. Mevcut risk primimiz Moody’s kredi not ligimize uygun gözüküyor. Belki 1 kademe daha iyi bir kredi notu fiyatlandığı iddia edilebilir ama şimdilik büyük uyuşmazlık yok.

Geçmiş Not Artışlarında Piyasa Etkisi

2003 yılından günümüze, 19 Temmuz 2024 Moody’s kararı hariç, 15 kredi not artış kararı tespit ediyoruz. Kararların öncesi ve sonrası Borsa getirilerine baktığımızda aşağıdaki sonuçlara ulaşıyoruz

Karardan önceki gün ve günlerde not artışı borsada pozitif fiyatlanıyor. 15 not artışının 13’ünde karar öncesi son seansta BİST100 endeks getirisi pozitif. Ortalama getiri %1,1, medyan getiri %0,8. Son 5 işgünü bakıldığında 15 gözlemin yine 13’ünde kazanç var ve birikimli getiri ortalama %3,0, medyan %2,9.
Not artışından sonraki ilk seansta BİST100 açılıştan kapanışa ortalama %0,7 düşüş kaydediyor. 15 örneğin 12’sinde karar sonrası ilk seans satıcılı. 2008 sonrası ya da Moody’s kararları gibi daha dar örneklem kullandığımızda yön değişmiyor ancak ortalama kayıp biraz azalıyor.
Karar sonrası gelen satışta sanayi hisseleri bankalara göre daha az kaybediyor. Bu durum karar öncesi daha güçlü prim yapan bankalarda kar satışının daha sert olması ile alakalı olabilir.

MSCI Türkiye dolar bazlı borsa endeksinin MSCI Gelişmekte Olan Ülkeler endeksine göreli performansına baktığımızda yukarıdaki sonuçlar değişmiyor.
Karar öncesi son seans getirisi 19 Temmuz 2024 Moody’s örneğine yakın olan 6 vaka ayrıca incelendiğinde daha olumlu bir tablo görüyoruz. Bu 6 gözlemde karar sonrası ilk seansta ortalama kayıp daha ufak (%-0,2), karar sonrası 5 günde de ortalama %1,0 civarı kazanç var.

Crowdstrike krizinin artçı etkileri, yaklaşan PPK toplantısı ve ABD’de seçim döngüsü gibi faktörler hariç tutulduğunda, yukarıdaki sonuçlar 22 Temmuz 2024 açılıştan kapanışa BİST100 endeksinde yataya yakın hafif negatif bir seyir beklemenin gerçekçi olacağına işaret ediyor. 22-26 Temmuz birikimli bakıldığında %1 civarı bir endeks getirisi makul bir beklenti olacaktır.

Moody’s Yorumları

Kredi not artışı piyasanın bildiği sebeplerle, ekonomi politikalarında normalleşme ve kurumsallaşma ile açıklanıyor. Dış dengedeki düzelmeye, rezerv birkimine, iç talep ve enflasyonda yavaşlamaya vurgu yapılıyor. Moody’s yılsonuna kadar enflasyonun %45’in altına, 2025 sonuna kadar %30′ gerilemesini bekliyor. Bizim beklentilerimiz sırasıyla %44 ve %25.

Enflasyonda istikrarlı gerileme, cari dengede iyileşme, enerjide dışa bağımlılığın azalması ve ücret artışlarında geçmiş enflasyona endeksleme uygulamasından vazgeçilmesi gibi unsurlar ilave not artışını tetikleyecek gelişmeler olarak sıralanıyor. İlk ikisini gerçekçi buluyoruz.

Sonbaharda Fitch ve S&P Ne Yapar?

Sıkı para politikasının sürdürülmesi, maliye poltikasında sıkılaşma ve Türk lirasında reel değerlenme sayesinde önümüzdeki aylarda aylık enflasyon eğiliminin yavaşlamasını bekliyoruz. İç talebin normalleşmesi ve görece güçlü turizm sezonu cari dengeyi, Türk lirası varlılara yabancı sermaye ilgisi finansman akımlarını destekleyecek. Dolayısıyla rezerv birkiminin de yavaşlayarak da olsa devam etmesini bekliyoruz.

Böyle bir ortamda 5 yıllık CDS risk primimizin 200’e doğru gerilemesini, Fitch (6 Eylül 2024) ve S&P’nin (1 Kasım 2024) sonbahardaki not değerlendirmelerinde birer kademe daha not artışı yapmasını bekliyoruz.