Başkanlık sistemiyle ilgili ilk somut adımın bugün atılacağını belirten Hürriyet yazarı Abdulkadir Selvi, AK Parti'nin teklifinin netleştiğini yazdı.

Selvi'nin aktardığına göre, Başbakan Binali Yıldırım’ın başkanlığında yapılan toplantıya kadar başkanlıkla ilgili çalışmaları AK Parti’de Genel Sekreter Abdulhamit Gül, Cumhurbaşkanlığı’nda ise Cumhurbaşkanlığı Başdanışmanı Prof. Dr. Şükrü Karatepe başkanlığındaki bir heyet yürüttü. Başbakan’ın başkanlığında hafta sonu yapılan toplantıda metne son şekli verildi. Başbakan Binali Yıldırım'ın, bugün MHP lideri Devlet Bahçeli'yle görüşerek başkanlık sistemiyle ilgili 2 teklif sunacağı belirtildi: 1- Başkanlık sistemine yazılan yeni anayasa. 2- Mevcut Anayasa’nın başkanlık sistemine göre uyarlanması.

'MHP'NİN KIRMIZI ÇİZGİLERİ KORUNUYOR'

Selvi, mevcut Anayasa’nın başkanlık sistemine göre düzenlenen çalışmayla ilgili elde ettiği bilgileri şöyle aktardı:

1- Başkanlık sistemi öneriliyor. Böylece, başkanlık sistemi olacak ama adı anayasada, “Cumhurbaşkanlığı Sistemi” olarak yer alacak şeklindeki değerlendirmeler geçerli değil.

2- ABD’deki gibi bir başkanlık sistemi öneriliyor. Ama bazı farklılıklar var. Federal sistemi değil, üniter sistemi esas alan; çift organlı değil, sadece parlamentoyu esas alan bir sistem öneriliyor.

3- Anayasa değişikliği için milletvekili sayısı yetmeyen AK Parti, başkanlık sistemiyle ilgili değişiklikleri MHP ile yapacağı için, mevcut Anayasa’daki MHP’nin kırmızı çizgileri korunuyor. Anayasa’nın başlangıç bölümü kalıyor.

4- Anayasa’nın ilk 4 maddesi korunuyor.

5- Anayasa’nın 66. maddesinde yer alan vatandaşlıkla ilgili bölüme dokunulmuyor.

SEÇİMLER 5 YILDA BİR YAPILACAK

6- Cumhurbaşkanı yemini ifadesi, 'Başkan yemini' olarak değiştirilirken, yemin metnindeki yer alan 've'ler çıkarılıyor. Cumhurbaşkanı yemininin yer aldığı 103. maddede 11 yerde, 've' ibaresi geçiyor. Yemin metni,'ve, ve' şeklinde devam etmeyecek şekilde düzenleniyor.

7- 1982 Anayasası’nın başkanlık sistemine göre düzenlendiği metin 30-40 maddeden ve yasama, yürütme ve yargı bölümlerinden oluşuyor.

8- Amerikan sisteminde olduğu gibi başkan ile başkan yardımcısı birlikte seçilecek.

9- Seçimler 5 yılda bir yapılacak.

BAŞKANIN MECLİS'İ FESİH YETKİSİ YOK

10- Başkanın Meclis’i fesih yetkisi yok.

11- Başkanlık seçimi ile milletvekili seçimi aynı zamanda yapılacak.

12- Başbakanlık sistemi kaldırılacak. Başkan aynı zamanda yürütmenin başı olacak. Başkan, bakanlarını Parlamento dışından atayacak. Milletvekili seçilenler bakan olamayacak.

13- Başkanın kararname çıkarma yetkisi olacak. Başkan, kanunla düzenlenen alanlarda kararname çıkaramayacak. Meclis, başkanın çıkardığı kararnameyi kabul etmediği takdirde o konuyla ilgili yasal düzenleme yapabilecek.

14- Başkan kendi yürütme alanını kararname ile düzenleyecek. Cumhurbaşkanlığı’nın çalışmaları, Cumhurbaşkanlığı tüzüğüne, TBMM ise Meclis İç Tüzüğü’ne göre yönetildiği gibi başkanlığın yürütme alanıyla ilgili faaliyetleri başkanlık kararnamesi ile düzenlenecek.

15- Başkanın çıkan kanunları veto etme yetkisi olacak. Başkanın veto ettiği yasalar Parlamento’dan aynı çoğunlukla değil, nitelikli çoğunlukla çıkarılabilecek.

'BAŞKANLIK VE MİLLETVEKİLİ SEÇİMİ 2019'DA'

Başbakan Binali Yıldırım’ın, MHP lideri ile yapacağı görüşmenin hem başkanlıkla ilgili anayasa değişikliğinin hem de takvimin belirlenmesi açısından büyük önem arz ettiğini ifade eden Selvi, "İşler planlandığı gibi yürürse, nisan-mayıs ayında referanduma gidilecek. Referandumda kabul edildiği takdirde ne olacak, hemen seçime mi gidilecek? Hayır 2019’a kadar seçim öngörülmüyor. Erdoğan 2019’a kadar cumhurbaşkanı olarak görevini sürdürecek. Bu arada başkanlıkla ilgili anayasa değişikliği doğrultusunda kanunlar çıkarılarak, sistem dönüştürülecek. Sisteminin dönüşümünün 2 yılı alması planlanıyor. 2019’da ise başkanlık seçimi ile milletvekili seçimi aynı tarihte yapılacak. Açılan sandıktan 5 yıl ülkeyi yönetecek olan başkanın hükümeti çıkacak" ifadelerini kullandı.