Çevre ve Şehircilik Bakanı Erdoğan Bayraktar'ın Bakanlar Kurulu gündemine getirdiği İmar Kanunu taslağı, birçok yeniliği de beraberinde getiriyor. Gelecek günlerde TBMM'de görüşülmesi beklenen taslağa göre, özel mülkiyete ait olup belediyelerin uygulama imar planlarında kamuya ait görünen semt spor alanı, birinci basamak sağlık tesisi, ilk ve ortaöğretim kurumları, anaokulu, kreş, park, aktif yeşil alan, çocuk bahçesi, yol, meydan, toplu taşıma durakları, otopark, terminal, pazar yeri gibi umumi hizmetler ile yurt sağlık, eğitim, hal, mezbaha, mezarlık alanı, resmi kurum, sosyal ve kültürel tesisi, spor gibi alanların planları kesinleştiği tarihten itibaren en geç 10 yılda kamu eline geçecek.

Kamulaştırma sürecinde, İmar Kanunu'nun 18. maddesine göre, bu yerlerin arazi ve arsa düzenlemesi yapılacak, Hazine veya ilgili idarelerin mülkiyetinde eşdeğer alanlarla resen takas edilebilecek, hak sahibinin talebi doğrultusunda imar hakkının başka alana transferi sağlanacak ya da bedeli ödenerek kamulaştırılacak. Bu alanlarda 10 yılda kamulaştırma yapılmaması halinde, parsel sahibinin başvurusu sonucunda kamu kuruluşlarının bu alanların kullanımından vazgeçtiği kabul edilecek ve özel mülkiyet için kullanım kararı getirilerek plan değişikliği yapılması zorunlu olacak.
Kamulaştırması 10 yılda yapılmayan alanlara, ilgili çevre şartları da dikkate alınarak özel mülkiyet kullanımına açılacak şekilde imar hakkı verilecek. Yol, meydan ve toplu taşıma durakları hariç olmak üzere umumi hizmetlerde kullanılacak alan kamulaştırılıncaya kadar hak sahibi tarafından süre şartına bakılmaksızın özel tesis olarak işletilebilecek. Bu kapsamda örneğin kreş olarak ayrılan alan, sadece kreş yapılarak değerlendirilebilecek. Düzenleme kamulaştırma üzerindeki yapıyı da kapsayacağından, kamusal nitelikli hizmetler gecikmeden sürdürülebilecek. İlgili idare, alanı kamulaştırdığında ise hak sahibi üzerindeki binayla araziyi terk edecek. Uygulama imar planında idari tesis ve resmi kurum alanları olarak belirlenen alanlar ise kamulaştırılıncaya kadar yine vatandaş tarafından yönetim ve büro binası olarak kullanılabilecek. Umumi hizmetlere ayrılan parseller kamuya geçene kadar sahipleri emlak vergisinden muaf olacak. Mevcutta yapı bulunması halinde ise kamulaştırma yapılıncaya kadar emlak vergisinin üçte biri ödenecek. Kamulaştırmaya kadar bu alanlara özel tesis yapan hak sahipleri ise emlak vergisi ödeyecek. Sosyal ve kültürel altyapı, kamu tesis veya umumi hizmet alanlarında kalan özel mülkiyete ait parsellerin terk edilmesi işlemleri en geç 3 ay içinde sonuçlandırılarak, tapuya tescil edilecek. Hibe veya bedelsiz terk edilecek alanlarla ilgili işlemler için vergi, resim, harç ve herhangi isim altında ücret alınmayacak.
Taslağa göre, imar planlarında talep halinde özel mezarlık alanı ayrılabilecek. Bu alanların özel mülkiyete tabi kısımları, hak sahibince özel mezarlık yapılarak işletilebilecek. Binaların konumlarını, numaralarını ve eklentilerini değiştirecek nitelikteki  tadilatlarda, parsel sahibinin mimari proje üzerinde imzası alınacak. Bu işlemler, tadilat ruhsatı düzenlenmeden yapılamayacak. Ruhsatlı inşaatlardaki tadilatlarda ise teknik müşavirlik kuruluşlarının yazılı izni gerekecek. Güçlendirme, ısı ve su yalıtımı, yangından koruma tedbirleri ve enerji verimliliğini sağlamak üzere yapılan tadilatlar ile bağımsız bölümlerin brüt alanını ve sayısını artırmayan, kullanım amacını, niteliklerini değiştirmeyen tadilatlarda vergi, resim, harç ve herhangi isim altında ücret alınmayacak. Ruhsat alınmayan veya ruhsat eki etüt projeleri ile imar mevzuatına aykırı kullanımı değiştirilen yapının müteahhidine veya sahibine, 500 liradan az olmayacak idari ceza uygulanabilecek.