Carbon Tracker’ın bugün yayımladığı bir rapora göre, Avrupa Birliği’ndeki kömürlü termik santrallerin yarısından fazlası zarar ediyor ve bu oran 2030’da yüzde 97’ye yükselecek. Rapor’a göre, santral sahibi şirketleri ilgili tarihe kadar toplam kurulu güçlerinin sadece yüzde 27’sini kapatmayı planlanlıyorlar. Ancak, 2030 yılına kadar tüm santrallerin kapatılması kararı alınırsa, elektrik şirketleri, 22 milyar Euro zarardan kurtulabilir. 

Avrupa Birliği’nde giderek artan hava kalitesi standartları ile karbon fiyatları kömürlü termik santral işletme maliyetlerini arttırırken,  temiz teknoloji maliyetleri ise düşmeye devam ediyor. Kömürlü santraller hali hazırda finansal sorunlar ile karşılaşıyor, bu durumun giderek kötüleşmesi bekleniyor.  

Carbon Tracker Analisti ve raporun yazarlarından Matt Gray: “Yenilenebilir enerjide yaşanan ekonomik değişim ile hava kirliliği politikaları ve artan karbon fiyatları da AB’de kömüre dayalı elektriği bir “zarar sarmalı”na soktu. Şirketlerinin önlerinde, kömürden vazgeçmek ya da hükümete lobi yaparak kendilerini kurtarmlarını ummaktan başka bir seçenek görünmüyor.” dedi.

Carbon Tracker, raporda AB’deki tüm kömür santrallerinin karlılığını analiz ederek, Paris Anlaşması’na uyumlu bir biçimde alınacak olan kömürü terk kararlarının finansal etkilerine baktı. 

Analize göre, Alman elektrik şirketleri RWE ve Uniper 2030’a kadar kömürlü termik santrallerini kapatarak sırasıyla 5,3 milyar euro ve 1,7 milyar euro değerinde kaybı önleyebilir. Bu stratejiyle, İtalyan Enel ve Romen CE Oltenia hariç, Avrupa’nın en büyük 15 kömürlü termik santral işletmesinin tümünün zararlarını büyümeden önlenebilecek.

Almanya en fazla kar etmeyen kömürlü termik santralin bulunduğu ülke olarak santralleri erken tarihte kapatarak 12 milyar euroluk olası zararı önleyebilir. Polonya’da bu sayı 2,7 milyar Euro, Çek Cumhuriyeti’nde 2,2 milyar Euro, İspanya’da 1,8 milyar Euro ve Birleşik Krallık’ta 1,7 milyar euro’yu buluyor.

Carbon Tracker Veri Bilimcisi ve raporun yazarlarından Laurence Watson: ”Varlık modelimiz, var olan uluslararası iklim değişikliği ile mücadeleyi amaçlayan rejimlere uyumlu bir biçimde, enerji piyasası üzerindeki etkileri üzerine hazırlandı. Avrupa’daki kömürlü termik santrallerin yüzde 54’ü halihazırda zarar ediyor ve 2030 yılına gelindiğinde hepsi zarar ediyor olacak.” açıklamasında bulundu.

Şimdiden 7 ülke (Danimarka, Finlandiya, Fransa, İtalya, Hollanda, Portekiz ve Birleşik Krallık), kömürlü termik santrallerin kapatılması için tarih olarak 2030 yılını ya da daha yakın bir tarihi vererek kömürün verimsizliğini ve emisyon hedefleriyle uyumsuzluğunu ortaya koydu. Raporda “Birleşik Krallık kömürü terk ederek, sadece iyileştirilmiş hava kalitesine bağlı olarak vatandaşlarının üstün yararlarını doğrultusunda hareket etmekle kalmıyor, aynı zamanda elektrik şirketleri hissedarlarının maddi çıkarlarını da korumuş oluyor” ifadesine yer veriliyor.

Raporda, elektrik üretimi yapan şirketlerin, zarar etmesine rağmen kömürlü santralleri açık tutmaya çalışabilecekleri de ifade ediliyor.  

Bu maliyetlerin kamu tarafından karşılaşabileceğine dair beklentiler veya kömürlü termik santrallerin kapatılması için ödeme yapabilecekleri umudu, santral kapatılmasıyla ortaya çıkan çevresel restorasyon maliyetleri ve hükümetlerin siyasi nedenlerden santrallerin kapatılmasına karşı çıkmaları var.

Ancak, daha sıkı AB hava kalitesi standartları bu şirketlerin halihazırda kar etmeyen santrallere yatırım yapmak ya da zararlarını azaltmak arasında karar vermeye itecek. Kömürlü termik santraller 2021 yılına kadar bu standartlara uymak zorunda olacak ve bu da mevcut kurulu gücün yüzde 70’inin pahalı yeni teknoloji kurulumu yapmasını gerektirecek. Artan karbon fiyatları da maliyetleri arttırabilir.  

Aynı zamanda, Avrupa Komisyonu, üye ülkelerden yeni destek ihtimalinin önünü kapatarak, 2025’e kadar kömürlü termik santrallerin kapasite teşviki almalarını yasaklamayı teklif etti.

Carbon Tracker 28 AB ülkesinde 619 kömür ünitesinin brüt karlılığını analiz etti. Carbon Tracker, kömür şirketlerinin referans senaryo planları ve üye ülkelerin kömürü terk etme politikaları ile 2030 yılına kadar AB’de kömüre dayalı elektriği sonlandıran ve küresel ısınmayı 1,75°C derece ile sınırlandırılmasına yüzde 50 ihtimal veren Uluslararası Enerji Ajansı’nın 2°C Derecenin Ötesinde (IEA B2DS) karşılaştırdı.