Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası (TCMB) Başkanı Şahap Kavcıoğlu, yılın 3. enflasyon raporunu sundu. Nisan ayında gerçekleşen bir önceki toplantıda banka yüzde 23,2'lik yıl sonu enflasyon tahminini yüzde 42,8'e yükseltmişti. Bu toplantıda ise enflasyon tahmini yüzde 42,8'den yüzde 60,4'e yükseltildi. Böylece TCMB enflasyon tahmininde 17,6 puanlık revizeye gitmiş oldu.

Kavcıoğlu, enflasyonun 2023 yıl sonunda yüzde 19,2, 2024 yıl sonunda ise yüzde 8,8 olarak gerçekleşeceğini tahmin ettiklerini belirtti. 2022 yılında gıda enflasyonu beklentisi ise yüzde 71,3 oldu. Kavcıoğlu, piyasa faizlerinin, TCMB faizinden yüksek olmasına ilişkin olarak " Tüm faizlerin politika faizine yakınsaması için gereken adımları atmaya devam edeceğiz" dedi.

Enflasyonun atalete dönüşmemesi için sert tedbirler alındığını ve bu tedbirlerin devam edeceğine işaret eden Kavcıoğlu "Yapışkanlığın önüne geçmeye çalışıyoruz, aldığımız ve alacağımız kararlarla yıl sonundan sonra enflasyonun aşağı doğru geleceğini bekliyoruz" diye konuştu. Türk Lirası'nda yaşanan değer kaybına da değinen Kavcıoğlu "Dünyadaki gelişmeler bizi etkiliyor, son 10 günü çıkardığımızda son bir ayda en az değer kaybeden para birimi Türk lirası" ifadelerini kullandı.

Kavcıoğlu'nun konuşmasında öne çıkanlar şöyle:

"Türkiye ekonomisi üretim, ihracat ve istihdamı artırmayı merkeze alan bir yapısal dönüşüm sürecindedir"

" Yılın ikinci çeyreğinde gerçekleşen jeopolitik riskler ile pandemiden kaynaklanan aksamalar küresel iktisadi faaliyeti olumsuz etkilemektedir.

Para politikası kararları küresel ekonomide belirgin yavaşlama olasılığını güçlendirdi. Emtia fiyatları bir miktar geriledi, tedarik süreleri kısalmaya başladı. 

Türkiye ekonomisi üretim, ihracat ve istihdamı artırmayı merkeze alan bir yapısal dönüşüm sürecindedir. Türkiye ekonomisi 2004 yılından bu yana ilk defa ve üst üste cari fazla vermiştir. Küresel emtia fiyatları normalleşme eğilimine girdiğinde, ekonomimiz cari fazla verme kapasitesine ulaşmış olacaktır.

Özellikle sanayi üretimi öncüsü olan makine teçizat yatırımları istikrarlı büyümeye işaret etmektedir. (Makine-Teçhizat) 2022 yılının ilk çeyreği itibarıyla milli gelir içindeki payı yüzde 18 ile tarihsel olarak en yüksek seviyesine ulaşmıştır. Toplam istihdam edilen kişi sayısı tarihsel yüksek seviyelere ulaşmıştır. İstihdamdaki artış emsal ülkelere oranla oldukça yüksek seviyededir.

"İhracattaki artışın yüzde 29'u yeni pazar girişlerinden kaynaklandı"

İhracat artışında salgın sonrası küresel ticaretin yeniden şekillenmesinde Türkiye'nin sahip olduğu avantajlar, ihracatçılarımızın değişen koşullara uyum sağlama kapasitesi, finansal sistemimizin ülke ekonomisi için ihracatçımıza sağladığı uygun koşullar etkili oldu. İhracatımızın ürün ve pazar çeşitliliği son dönemde hızlanmak suretiyle istikrarlı bir şekilde artmaktadır. 2015-2022 arasında ihracatımızdaki artışın yaklaşık yüzde 29'u yeni para girişleri ile gerçekleşmiştir.

Ticari kredilerin kullanımını yakından seyrediyoruz.6 ay öncesine göre kredi artış miktarı 3,9 katına, 2021 tamamının ise 2,5 katına çıkmıştır.

"Enflasyon nisanda öngördüğümüz patikanın üzerinde kalmıştır"

İkinci çeyrekte küresel emtia fiyatlarındaki güçlü artışlar, tedarik zincirindeki aksaklıkların neden olduğu arz kısıtları ve döviz kurları tüketici fiyatları üzerinde baskı oluşturmaya devam etmiş, enflasyondaki artışın temel belirleyici olmuştur. Enflasyon nisanda öngördüğümüz patikanın üzerinde kalmıştır.

Yılın 2. çeyreğinde ithalat birim değer endeksi özellikle enerji fiyatlarındaki artışa bağlı olarak yükselmiş ve enflasyonu yukarı çeken unsurlardan biri olmuştur. Enflasyonda talep koşullarının etkisi sınırlı.

"Tüm faizlerin politika faizine yakınsaması için gereken adımları atmaya devam edeceğiz"

Politika bileşenlerini etkin şekilde kullanmaktayız. Liralaşma perspektifi ile araçlarımızı etkin olarak kullandık ve kullanmaya devam edeceğiz. Ekonominin potansiyeli ile uyumlu bir parasal büyümeyi gözeterek, tüm faizlerin politika faizine yakınsaması için gereken adımları atmaya devam edeceğiz.

"Yıl sonu enflasyon tahminini yüzde 60,4'e yükselttik"

Küresel enflasyondaki artışa bağlı olarak önümüzdeki dönemde finansal koşulların bir önceki rapor döneminde öngörülenden daha sıkı olacağını varsaydık. Enflasyonun 2022 yıl sonunda yüzde 60,4 olarak gerçekleşeceğini tahmin ediyoruz. Enflasyonun 2023 yıl sonunda yüzde 19,2, 2023 yıl sonunda yüzde 19,2 olarak gerçekleşeceğini tahmin ediyoruz. 2022 yıl sonu gıda enflasyonu tahmini yüzde 71,3 olarak tahmin ediyoruz."

Soru-cevap

Kavcıoğlu toplantının soru cevap kısmında ise şunları söyledi:

"Son 10 gün hariç, son 1 ayda en az değer kaybeden para TL"

"Dünyada resesyonun konuşulmadığı tek ülke Türkiye. Enflasyonun atalete dönüşmemesi için çok yoğun ve sert tedbirlerle bu süreci kısa sürede terse çevirmek için kararlar almaya devam ediyoruz.

Enflasyonda ataletin, yapışkanlığın önüne geçmeye çalışıyoruz, aldığımız ve alacağımız kararlarla yıl sonundan sonra enflasyonun aşağı doğru geleceğini bekliyoruz.  Dünyadaki gelişmeler bizi etkiliyor, son 10 günü çıkardığımızda son bir ayda en az değer kaybeden para birimi Türk lirası.

"Kurun enflasyona etkisi geçmişe göre daha az"

Kurun enflasyona etkisi geçmiş döneme göre daha az. Liralaşma için gerekirse ek tedbirler alırız.

Swap için görüştüğümüz ülkeler var, çalışmalarımızı belirli noktaya getirdiğimiz ülkeler var, bittiğinde hepsini açıklarız, kiminle önce bitirirsek onu açıklarız.

Rezervlerimiz geçen yıl da aynı seviyedeydi, bu yıl da aynı seviyelerde, enerji maliyeti arttı, tüm ödemelerini rahatlıkla ödüyor, ödeyecek, bunlar için yeterli rezervlerimiz, gücümüz var, çok iyi durumda, rezerv erimesi değil rezerv değiştirmesi var. 

Sadece Rusya ile değil, swap anlaşması yaptığımız tüm ülkelerle yerel para ile ticaret görüşmelerini sürüyor.

Dijital para ile ilgili güzel haberleri en kısa sürede vereceğiz, geri adım yok, çalışmalarımız başarılı ve yoğun bir şekilde devam ediyor, sona doğru geliyoruz, bu yıl içinde, yıl sonuna doğru, tam tarihi daha sonra vereceğiz.

"Türkiye haksız bir CDS primiyle karşı karşıya"

Önümüzdeki dönemde rezervlerdeki artışı göreceğiz, YUVAM'da hedeflediğimiz yıl sonu rakamına doğru yaklaşıyoruz

Birçok ülkenin yaşadığı ekonomik ve siyasi, finansal sektöründeki sıkıntılar ile kıyaslanmayacak kadar iyi olan Türkiye, haksız bir CDS ile karşı karşıya, tedbirler alıyoruz, görüşmeler yapıyoruz, Türkiye'yi anlatmaya çalışıyoruz. Bunu kabul etmiyoruz. Ekonomik olduğu kadar siyasi olduğunu da düşünüyorum.

Evet birçok ülke faiz artırıyor, kim doğru yapıyor, kim yanlış yapıyor, zaman gösterir, kendi ülkemizin şartları içerisinde uyguladığımız politikalar çerçevesinde her ay PPK olarak toplanıp karar veriyoruz

Aktif birimlerimizin, piyasa ağırlıklı bölümlerimizin çoğu İstanbul'da, halihazırda yüzde 50 taşınmış durumda, kalan bölümü Eylül sonunda taşımayı bitirmeyi planlıyoruz, ama bir sonraki enflasyon raporu sunumunu İstanbul'da yapabiliriz."