Kredi derecelendirme kuruluşu Moody's, siyasi çalkantı ve piyasalardaki oynaklık nedeniyle Türkiye'nin dış kırılganlıklarının arttığını açıkladı

Türkiye'nin yanı sıra Çek Cumhuriyeti, Macaristan, Polonya, Rusya, Güney Afrika ve Ukrayna'ya sermaye akımlarının değerlendirildiği raporda Türkiye'nin dış kırılganlıklarının artmasına karşılık, "Döviz cinsi borcun gayrı safi yurtiçi hasılaya oranının yüzde 13 ile görece düşük olduğu ve hem iç hem de dış borç profilinde ortalama vadenin uzatılması çabalarına paralel olarak kamu borcunun faizlere olan hassasiyetinin azaldığı görülmektedir. Ayrıca maliye politikası ekonomiye yönelik bazı şokları hafifletebilir" denildi.

Raporda incelenen yedi gelişmekte olan ülkenin finans piyasaları ve para birimlerindeki oynaklık nedeniyle bu ülkelerin "uzun sürebilecek belirsizlik dönemi" boyunca kırılgan olacağına dikkat çekildi.

Düşük döviz borcu

Moody’s  yayınlandığı raporun Türkiye’ye ilişkin kısmında, “Türkiye’de politik türbülans ve piyasa oynaklığı dışsal kırılganlığın altını çizmektedir. Buna karşın, Moody’s ülkenin Gayri Safi Yurtiçi Hasılası'na oranla yüzde 13 oranında düşük bir döviz borcunun olmasını dikkate almaktadır” ifadeleri kullanıldı.

Raporda Türkiye’nin maliye politikasının etki gücüne dikkat çekilerek, “Kamu borcunun faiz oranlarına olan hassaslığı da iç ve dış borç profilinin ortalama vadelerinin uzatılması yönündeki çabalarla azaltılıyor. Türkiye’nin maliye politakasının ekonomideki bazı şokları absorbe etmesi bekleniyor” değerlendirmesinde bulunuldu.

Moody’s Avrupa, Ortadoğu ve Afrika bölgelerini içerisine alan EMEA bölgesinde bazı ülke değerlemelerinin son piyasa oynaklıklarına karşı kırılganlık gösterdiğin dikkati çekerek, şunlar kaydedildi:

“Son finansal piyasa oynaklıkları ve gelişmekte olan piyasaların para birimleri üzerindeki baskılar gelişmekte olan ekonomilerin değerlemelerine ilişkin uzayan belirsizlik sürecinde potansiyel kırılganlıkları öne çıkarmaktadır.  Dış açık veren, dış finansmana  bağımlı, zayıf politika çerçevesine sahip olan ülkeler algı değişimlerine, sermaye değişimlerine ve piyasa reaksiyonuna karşı kırılganlığını koruyacaktır.”

Dışsal kırılganlıkların temel göstergeleri

Rapora göre, EMEA bölgesinde kırılganlık gösterebilecek ülkelerin dışsal kırılganlığına ilişkin temel göstergelerinin, büyük cari açık oranları, düşük döviz rezervi, kısmen kısa vadeli ve vadeli yaklaşan borçlar, kamu büyük oranda kamu borçlanma ihtiyacı,  kamu borçlarının içerisinde döviz cinsinden borç oranının görece yüksek olması olarak sıralandı.

Raporda, Çek Cumhuriyeti'nin cari açık oranı sebebiyle bir takım dışsal kırılganlıklar göstermesi beklenirken, A2 durağan notu ile değerlendirilen Polonya’nın dış finansmanının A notu ile değerlendirilen diğer ülkelerden daha zayıf olduğu, ülkenin yatırımları ve tasarrufları arasında ciddi fark olmakla birlikte, ekonomik büyüme modelinin daha çok iç tüketime dayalı olduğu vurgulandı.

“Baa1 durağan” notu ile değerlendirilen Rusya’nın “dışsal kırılganlıklarının pozitif cari hesap görünümü ile dengelendiğinin” belirtildiği raporda, “Buna rağmen petrol fiyatlarında uzun bir dönem içerisinde keskin bir düşüş, temel dışsal kırılganlığı göstermektedir. Rusya’ya uygulanabilecek olan ağır ekonomik yaptırımlar düşük potansiyelli fakat büyük etkisi olabilecek bir risk oluşturmaktadır” ifadelerine yer verildi.

Raporda “Ba1 negatif” notu ile değerlendirilen Macaristan’ın yapısının, borç büyüklüğünün, büyük finansman ihtiyacının ve politika öngörülemezliğinin ülke notu için risk oluşturduğu ifade edilirken, “Baa1 negatif” notu ile değerlendirilen Güney Afrika’nın para biriminin Nisan 2013’den bu yılın Ocak ayının ortasına kadar dolar karşısında yaklaşık yüzde 24 değer kaybettiğine dikkat çekildi.