Petrol stoklarındaki düşüşler fiyatları tırmandırıyor
OPEC lideri Suudi Arabistan'ın derin üretim kesintileriyle kısıtlanan talebin arzı geride bırakmasıyla bazı bölgelerde petrol stokları düşmeye başlıyor ve bu da önümüzdeki aylarda yükselmesi beklenen fiyatlara destek sağlıyor.
JPMorgan analistleri bu ay, ham petrol ve akaryakıt ürünlerini içeren petrol stoklarının artık petrol fiyatlarının belirlenmesinde ABD dolarından daha büyük bir rol oynadığını, çünkü Batı'nın Rusya'ya uyguladığı yaptırımların diğer para birimleriyle petrol ticaretini hızlandırdığını söyledi.
Energy Aspects analistlerinden Christopher Haines, "Temmuz ayında stokların nispeten agresif bir şekilde çekilmesini bekliyoruz ve Ağustos ayının sonunda, yılın ilk yarısında gördüğümüz stok birikimlerini aşmış olmalıyız" dedi ve sözlerini şöyle söyledi:
"Arz sıkışıklığının eşiğindeyiz. Suudi kesintileri esasen zaman çizelgesini hızlandırıyor."
Hem Uluslararası Enerji Ajansı (IEA) hem de Petrol İhraç Eden Ülkeler Örgütü (OPEC) bu yıl petrol talebinin arzı geride bırakmasını ve bunun sonucunda da stoklarda, çoğu yılın ikinci yarısında olmak üzere, günlük 400.000 ila 500.000 varil (bpd) arasında bir azalma yaşanmasını bekliyor.
IEA'ya göre, küresel petrol stokları Mayıs ayında OECD üyesi olmayan ülkelerdeki önemli artışın etkisiyle Eylül 2021'den bu yana en yüksek seviyesine çıkmasına rağmen, analistler özellikle ABD'de sıkışıklık işaretlerinin ortaya çıktığını söylüyor.
Stok düşüşleri şu ana kadar coğrafi olarak dengesiz seyretmiş olup, Amerika Birleşik Devletleri ve Avrupa'daki stok düşüşleri Çin ve Japonya'daki artışlarla dengelendi.
Düşüşler ham petrolden ziyade akaryakıta yönelik olsa da, tipik olarak tatlı ham petrolden daha düşük fiyatlı olan ekşi ham petrol arzı OPEC ve müttefikleri tarafından getirilen kesintiler nedeniyle daraldı.
JP Morgan analistleri, "Nisan ayında sekiz OPEC+ ülkesi tarafından açıklanan gönüllü kesintiler ve Temmuz ayında başlayan ilave 1 milyon varillik tek taraflı Suudi kesintisi, ekşi varillerin daha az bulunur hale gelmesiyle istenen etkiyi yaratıyor gibi görünüyor" dedi.
Banka, rafinerilerin insanların daha fazla araç kullanması ve daha fazla uçağa binmesiyle artan yaz talebini karşılamak için daha fazla çalışmasının, bu ay Rusya'nın petrol ihracatındaki düşüşle birlikte stoklardaki düşüşü kısmen açıkladığını söyledi.
Banka, bu hafta son üç ayın en yüksek seviyesi olan varil başına 84 dolar civarında işlem gören gösterge Brent fiyatlarının, stokların yeniden artmaya başlamasıyla dördüncü çeyrekte gevşemeden önce, üçüncü çeyreğin sonunda varil başına 86 dolara yükselmesini bekliyor.
UBS, önümüzdeki aylarda varil başına 85-90 dolara yükselmesini beklediğini söyledi.
ABD Enerji Enformasyon İdaresi'ne (EIA) göre Oklahoma'daki Cushing depolama merkezindeki ham petrol stokları 14 Temmuz'a kadarki haftada 2,9 milyon varil azalarak bir buçuk yıldan uzun bir sürenin en sert düşüşünü yaşadı ve bir sonraki hafta 2,6 milyon varil daha azalarak beş yıllık ortalamasının oldukça altında kaldı.
Yakıt için, danışmanlık şirketi FGE Energy'nin ABD, Kuzey Avrupa, Japonya, Singapur ve Birleşik Arap Emirlikleri'ndeki Fujairah'taki ana merkezlere ilişkin verileri, bu ay şimdiye kadar hem karada hem de denizde genel stokların agresif bir şekilde çekildiğini gösteriyor.
Beş bölgedeki haftalık dizel, jet yakıtı ve fuel oil stokları da şu anda beş yıllık ortalamalarının altında seyrediyor.
EIA verilerine göre 217,6 milyon varil olan ABD benzin stokları 2015'ten bu yana yılın en düşük seviyesinde ve önceki 10 yıllık mevsimsel ortalamanın 5 milyon varil ya da %5 altında.
Uydu analiz firması Kayrros'a göre, Çin ve Japonya'daki büyük ham petrol stokları şimdiye kadar Orta Doğu Körfezi'ndeki düşüşü dengeledi, yani henüz genel bir küresel kara ham petrol stok düşüşüne dair bir işaret yok.
Nitekim firmanın verileri, 20 Temmuz'a kadar olan haftada ham petrol stoklarının son iki yılın en yüksek seviyesine ulaştığını ve Rusya'nın Şubat 2022'de Ukrayna'yı işgal etmesinden bu yana dünyanın 200 milyon varili depolara eklediğini gösteriyor.
Bu da söz konusu süre zarfında Portekiz'in günlük petrol tüketimi olan yaklaşık 400.000 varile denk geliyor.
Kayrros'un kurucu ortağı Antoine Halff'in stratejik olmaktan ziyade ticari olduğunu belirttiği Nisan ortasından bu yana 700.000 varillik artışla Çin, kazançların aslan payını oluşturuyor.
Bu gelişmeyi Çin'deki zayıf sanayi faaliyetlerine ve Rusya, İran ve Venezuela'dan indirimli ham petrol ithalatına bağladı.
Kayrros'a göre Japonya'daki ham petrol stokları Nisan ayından bu yana 25 milyon varil ya da %8 artarak yaklaşık iki yılın en yüksek seviyesine ulaştı.
Çin'in dizel stokları da Kasım 2022-Şubat 2023 döneminde keskin bir artış gösterdi ve o tarihten bu yana yüksek seviyelerde seyretmeye devam ediyor.
Macquarie'nin tahminlerine göre, bölgedeki OPEC üyeleri 10 milyon varil çekmiş olsa da, Ortadoğu Körfezi ve Kuzey Afrika bölgesindeki ham petrol stokları bu yıl şimdiye kadar toplam 5 milyon varil azaldı.
Macquarie analisti Vikas Dwivedi, "Bence İran varilleri, hem yüzer hem de karada, Asya'nın farklı bölgelerinden geçerek Çin'e ulaşıyordu" dedi.
JP Morgan gibi Dwivedi de, rafinerilerin üretimi yavaşlatması ve yüksek petrol fiyatlarının bazı OPEC+ üyelerini gelirlerini maksimize etmek için üretim kotalarını aşmaya yöneltmesi nedeniyle stokların önümüzdeki haftalarda düşeceğine ve dördüncü çeyrekte yeniden artmaya başlayacağına inanıyor.
Dwivedi "Şu anda yükselişteyiz. Çok uzun zamandır ilk kez yükselişe geçiyoruz. Yaklaşık 18 ay boyunca düşüş eğilimindeydik" dedi.