Dünya Gazetesi’nde Leyla İlhan’ın haberine göre, 2017 yılından sonra gerileme sürecine giren yapı ruhsatlarında 2020 yılında başlayan toparlama süreci bu yılın ilk 3 ayında da sürdü. TÜİK tarafından açıklanan Ocak-Mart 2021 verilerine göre Yapı İzin İstatistikleri tüm kalemlerde artış sergiledi.

Verilere göre, belediyeler tarafından verilen yapı ruhsatları 2021 yılının ilk üç ayında bir önceki yıla kıyasla bina sayısı yüzde 131,8 artarak 32 bin 832 oldu. Aynı dönemde yüzölçüm yüzde 87,5 artarak 33,2 milyon metrekareye çıkarken, bina değeri ise yüzde 144,3 artarak 75 milyar TL’ye çıktı. Daire sayısı yüzde 105,6 artarak 168 bin 447 bin adete geldi.

Gayrimenkul temsilcileri artışların hem ucuz kampanyanın verdiği motivasyon hem de geçen yıl ötelenen ruhsatların bu yıl devreye girmesi ve kentsel dönüşümden kaynaklandığını söyledi. Böylece sektörün son 10 yıllık ortalamayı yakaladığı kaydedildi.

“Sektör yeni sürece hazırlanıyor”

İstanbul İnşaatçılar Derneği (İNDER) Başkanı Nazmi Durbakayım, bu artışın önümüzdeki süreç için bir hazırlık olarak değerlendirdi. Şirketlerin artık maliyet artışlarına göre fiyatlarını revize etmeye başladığını aktaran Durbakayım, “Bir eksik olan pandeminin geçmesi. Bugüne kadar gayrimenkul yatırımcısı parasını dövizde ve mevduatta değerlendirdi. Şimdi gayrimenkule girmek için bekliyor.” dedi.

“Ötelemeler 2021’de artış getirdi”

Yapı ruhsat sayılarındaki artışı değerlendiren TSKB Gayrimenkul Değerleme Genel Müdürü Makbule Yönel Maya, “Nitekim 2021 yılı ilk 3 aylık ruhsat alanı uzun dönemde bakıldığında Türkiye ortalamasını yakalamış görünüyor.” dedi.

“2019 yılında üzere stok fazlası mı var dediğimiz bir dönemi konuşuyorduk ve konut kredisi faiz oranları yılın ilk 7 ayında oldukça yüksekti. 2020 yılında ise piyasa dinamikleri özelikle COVID-19 salgını nedeniyle tamamen değişti. 2019 ve 2020 yılını dışarıda bırakıp son 10 yılın ilk çeyrek ortalamasına baktığımızda yaklaşık 38 milyon 200 bin m2 alan için ilk çeyrekte ruhsat alındığını görüyoruz” diyen Maya, şöyle konuştu:

“2021 yılı ilk çeyreği için de bu rakamın yaklaşık 33 milyon 200 bin m2 alan için gerçekleştiğini görüyoruz. 2020 yılındaki belirsiz ortam nedeniyle ötelemelerin de ilk çeyreğe etkisinin olabileceğini düşünüyorum. 2020 yılı haziran sonrası konut satışlarını artırıcı kampanyaların da ruhsat alım tarafında motivasyonu artırdığı düşünülebilir. Ayrıca kentsel dönüşümün ufak da olsa etkisi olabilir. Konutun aldığı pay ise yıllar bazında benzer oranlarda kendisini hep korumuş görünüyor.”

Yüzölçümün yüzde 58,6'sı konut oldu

2021 yılının ilk üç ayında yapı ruhsatı verilen yapıların toplam yüzölçümü 33,2 milyon metrekare iken; bunun 19,5 milyon metrekaresi konut, 7,5 milyon metrekaresi konut dışı ve 6,3 milyon metrekaresi ise ortak kullanım alanı olarak gerçekleşti.

Aynı dönemde yapı ruhsatı verilen yapıların kullanma amacına göre 23,8 milyon metrekare ile en yüksek paya iki ve daha fazla daireli ikamet amaçlı binalar sahip oldu. Bunu 2,4 milyon metrekare ile bir daireli ikamet amaçlı binalar izledi.

Böylece kullanma amacına göre en yüksek pay yüzde 71,5 ile iki ve daha fazla daireli binaların olurken, bir daireli yapıların payı ise yüzde 7,1 oldu. İkamet amaçlı olmayan otel, ofis yapıların payı ise yüzde 11, sanayi yapıların payı ise yüzde 6,2 olarak gerçekleşti.