Savaş riskiyle yükselen petrol fiyatları yeni haftaya kayıpla başladı
Petrol bir yılı aşkın sürenin en güçlü haftalık yükselişinin ardından kazançlarının bir kısmını geri verdi.
Petrol fiyatları, Orta Doğu'da bölge çapında savaş tehditlerinin arttığı Cuma günü bir yıldan uzun bir sürenin en büyük haftalık yükselişini kaydettikten sonra Pazartesi günü erken ticarette kazançlarını azalttı. Brent ham petrol vadeli işlemleri %0,5 düşerek varil başına 77,62 dolara geriledi. ABD West Texas Intermediate ham petrol kontratları ise %0,5 düşüşle varil başına 74,03 dolara geriledi.
Geçtiğimiz hafta Brent kontratı haftalık bazda %8'in üzerinde ve Ocak 2023'ten bu yana bir haftada en çok değer kazanan kontrat olurken, WTI kontratı haftalık bazda %9,1 ile Mart 2023'ten bu yana en çok değer kazanan kontrat oldu.
Bağımsız piyasa analisti Tina Teng, "Geçen haftaki fiyat artışının ardından yaşanan geri çekilmenin nedeni kar alımları olabilir" dedi ve ekledi:
"Ancak, İsrail'in İran'a misilleme yapacağına dair korkular nedeniyle petrol piyasası muhtemelen yukarı yönlü baskıyla karşı karşıya kalmaya devam edecek. Jeopolitik gerilimler şu anda piyasa eğiliminin şekillenmesinde kilit rol oynuyor."
İsrail, Hamas'ın 7 Ekim'de İsrail'e düzenlediği ve savaşı tetikleyen saldırıların birinci yıldönümü öncesinde Pazar günü Lübnan ve Gazze Şeridi'ndeki Hizbullah hedeflerini bombaladı. Savunma Bakanı da İran'a karşı misilleme için tüm seçeneklerin açık olduğunu söyledi.
Bu gelişme, İsrail'in Lübnan ve Gazze'deki operasyonlarına karşılık olarak İran'ın geçen hafta İsrail'e füze saldırısı düzenlemesinin ardından geldi. Bu arada İsrail polisi Pazartesi günü erken saatlerde Hizbullah roketlerinin İsrail'in üçüncü büyük şehri Hayfa'yı vurduğunu açıkladı.
ANZ Research Pazartesi günü yayınladığı müşteri notunda, geçen hafta petrol fiyatlarında yaşanan yükselişe rağmen, bu çatışmanın petrol arzı üzerindeki etkisinin nispeten sınırlı olacağını söyledi ve "İran'ın petrol tesislerine doğrudan bir saldırıyı İsrail'in seçenekleri arasında en az olası yanıt olarak görüyoruz. Böyle bir hamle uluslararası ortaklarını kızdırırken, İran'ın petrol gelirlerinin kesintiye uğraması muhtemelen kaybedecek çok az şeyi kalmasına neden olacak ve potansiyel olarak daha vahşi bir tepkiyi tetikleyecektir. Dahası, jeopolitik olayların petrol arzı üzerindeki etkisinin azaldığını gördük. Bu durum, son yıllarda petrol piyasalarına önemli ölçüde daha az jeopolitik risk primi uygulanmasına yol açtı ve OPEC'in günlük 7 milyon varillik yedek kapasitesi daha fazla tampon sağlıyor."
OPEC ve Rusya ve Kazakistan gibi müttefikleri, zayıf küresel talep nedeniyle fiyatları desteklemek için son yıllarda üretimi azalttığı için milyonlarca varil yedek kapasiteye sahip.
Üretici grubun, İsrail'in İran'ın tesislerini vurması halinde bu ülkenin arz kaybının tamamını telafi etmeye yetecek kadar yedek petrol kapasitesi var, ancak İran'ın Körfez'deki komşularının tesislerini vurarak misilleme yapması halinde tablo kötüleşebilir. 2 Ekim'deki son toplantısında OPEC ve müttefikleri ya da OPEC+, Aralık ayından itibaren üretimi artırmaya başlama planı da dahil olmak üzere petrol üretim politikasını değiştirmedi.