Wall Street, dramatik hisse senedi dalgalanmaları, döviz kargaşaları ve Covid pandemisinin başlangıcı olan 2020'den bu yana görülmemiş bir piyasa oynaklığı ile dolu bir hafta geçirdi. Pazartesi günü ABD hisselerinin %2,5 ve Japonya’nın Nikkei endeksinin %12’den fazla değer kaybettiği işlemler, Cuma gününe gelindiğinde hafızalarda geride kalmış olsa da, yatırım dünyasında hiçbir şeyin değişmediğini iddia etmek zor.

Aksine, yatırımcılar, mevcut duruma olan rahatlıklarını sarsması gereken bir uyanış yaşadılar. 2 Ağustos'ta açıklanan zayıf Temmuz ayı istihdam raporu, ekonominin uzun süren güçlü bir dönemin ardından nihayet yavaşlamaya başladığını gösterdi. Japonya’nın hala ultra düşük olan faiz oranlarındaki artış, son birkaç yılda birçok hisse senedini, dövizi ve diğer varlıkları destekleyen popüler kaldıraçlı “taşıma ticaretinin” çözülmesini tetikledi.

Ayrıca, yapay zekanın bu yılın başında piyasanın en büyük teknoloji hisselerinin dikey yükselişini haklı çıkarıp çıkarmayacağı da sorgulanmaya başlandı.

ABD hisseleri Pazartesi günü kaybettiklerinin neredeyse tamamını haftasonuna kadar geri kazanmış olsa da, kargaşanın sona erdiğini söylemek zor. Bu nedenle, daha savunmacı bir yaklaşım benimsemek ve piyasadaki yüksek değerli bazı teknoloji hisselerinden ve diğer pahalı hisselerden daha az değerli alanlara yönelmek için iyi bir zaman olabilir.

Alpha Cubed Investments CEO'su ve baş teknik analisti Todd Walsh, geçen haftaki gelişmeleri "normalleşmenin mükemmel bir fırtınası" olarak nitelendirdi ve bunun yatırımcılara ekonominin kaçınılmaz olarak yavaşlayacağını hatırlatması gerektiğini belirtti. Walsh, portföylerin sadece küçük bir grup hisseye odaklanmasının yaratağı riske karşı uyardı ve piyasanın "teknoloji ve yapay zekaya aşırı odaklanıldığını" dikkat çekti.

Miramar Capital'in kurucu ortağı ve kıdemli portföy yöneticisi Max Wasserman ise, "Yatırımcılar sakih olmalı ve piyasanın günlük dalgalanmalarına kapılmadıklarından emin olmalı," dedi.

Uzmanlara göre şimdi sorulması gereken soru şu: "İşlem mi yapıyorsunuz yoksa yatırım mı?"

Bu ayın başında, ABD İmalat Enstitüsü'nün açıkladığı veriler, Temmuz ayında imalat sektöründe keskin bir daralmaya işaret etti. Aynı gün, haftalık işsizlik başvurularındaki beklenmedik artış, ekonomi hakkında alarm zillerini çaldı. Dow Jones Endeksi, bu haberlerin ardından yaklaşık 500 puan düştü ve tahvil getirileri keskin bir şekilde geriledi.

Ertesi gün, ABD hükümeti Temmuz ayında tarım dışı istihdamda sadece 114.000 yeni iş eklediğini bildirdi ve bu beklentilerin oldukça altında kaldı. Bazı ekonomistler ve yatırımcılar Fed'in Eylül ayında yapılması beklenen toplantısında acil bir faiz indirimi çağrısı yapmaya başladı ve Dow Jones Endeksi 600 puan daha düştü.

Pazartesi günü işlemler açıldığında, yatırımcılar Warren Buffett'ın Berkshire Hathaway'in Apple'daki büyük bir tutarda  hissesini sattığı haberi ile sarsıldı. Diğer yandan, Japonya'daki gösterge hisse endeksi, daha önce bahsedilen faiz artırımı nedeniyle adeta serbest düşüşe geçti. Ucuz yenden yararlanarak ABD teknoloji hisseleri, diğer dövizler ve muhtemelen Bitcoin ve altın alan yatırımcılar ters işlem yani satış yapmaya başladı.

Pazartesi gününün dip seviyeleri baz alındığında, Dow üç günlük işlemde 2.300 puandan fazla kaybetmiş oldu. S&P %6 düşüş yaşadı ve Nasdaq, son rekor seviyesinden %10'dan fazla geri çekilme ile düzeltme bölgesine girdi. Temmuz ayında düşük faiz oranlarından yararlanmaları muhtemel şirketlere yatırım rotasyonunun bir parçası olarak yükselen küçük ölçekli hisseler de düşüş yaşadı.

Korku, açıkça hissedildi: Cboe Oynaklık Endeksi (VIX) hızla 60'ların üzerine çıktı. 10 yıllık Hazine getirisi, yatırımcıların tahvillere güvenli liman olarak yönelmesiyle (getiriler ters orantılı olarak yükselir) %4.1'den %3.67'ye düştü. Hatta genellikle mali belirsizlik dönemlerinde yükselen altın, 5 Ağustos'ta yaklaşık %1 düştü, kripto para birimleri ise sert bir şekilde sarsıldı: Bitcoin %8 değer kaybetti.

Ve sonra, herşey yine birden ve hızla değişti. Hisse senedi piyasası Salı günü toparlandı, Çarşamba günü dalgalandı ve Perşembe günü haftalık işsizlik sigortası başvurularındaki düşüşün işgücü piyasasının ve ekonominin hala güçlü olabileceğini göstermesi üzerine yeniden yükseldi. Haftanın sonunda, tahvil getirileri yeniden %4'e yaklaştı ve VIX, 20'lere kadar geriledi.

Peki, yatırımcılar için bir şey değişti mi? Hem hayır ve hem evet. Uzun vadeli yatırımcılar, bir günlük bir çöküşten veya piyasanın dalgalanmasından korkmamalı. S&P 500 ve Nasdaq bu yıl hala %11'den fazla artış gösterdi ve son haberler, özellikle işgücü piyasasının soğuması ve en pahalı teknoloji hisselerinden enerji, finans ve sanayi gibi daha döngüsel sektörlere geçişin devam ettiği eğilimleri doğruladı.

Ancak, çeşitli varlık fiyatlarındaki hareketlerin şiddeti, ileride daha geniş değişikliklerin olabileceğine ve yatırımcıların çoğunlukla yapay zeka ile ilgili hisseleri yükseltirken göz ardı ettiği piyasalardaki temel kırılganlığa işaret ediyor.

Teknoloji değerlemeleri, 1990'ların sonları ve 2000'lerin başlarındaki kadar veya bu yılın başlarındaki kadar balon gibi görünmeyebilir. Ancak, endekslerin mega ölçekli şirketleri ucuz değil. Roundhill Magnificent Seven borsa yatırım fonu, kazanç tahminlerinin yaklaşık 32 katı fiyatla işlem görüyor.

Bu tür bir prim, teknoloji dışındaki şirketlerin büyüme sağlamadığı dönemlerde mantıklı olabilirdi. Ancak, 2023'te %1'lik mütevazı bir artışın ardından, eşit ağırlıklı S&P 500 endeksinin kazançlarının bu yıl %5'ten fazla ve 2025'te %14 artması bekleniyor. Eşit ağırlıklı endeks, 2024 kazanç tahminlerinin 18 katı fiyatla işlem görürken, sermaye ağırlıklı S&P endeksi 22 fiyat-kazanç oranıyla işlem görüyor.

Değerlemeler, daha küçük ve orta ölçekli hisseler için de daha çekici görünüyor. S&P SmallCap 600 ve S&P MidCap 400 endekslerinin her biri, 2024 kazanç tahminlerinin sadece 16 katı fiyatla işlem görüyor. Bu daha küçük hisseler, Federal Rezerv faiz oranlarını düşürdüğünde başarılı olabilir.

Ağustos ayındaki tedirginlikler, bazı Muhteşem Yedili hisselerinde, Microsoft ve Nvidia gibi, daha iyi giriş noktaları yarattı. Oynaklık devam ederse, ki bu muhtemel görünüyor, daha fazla alım fırsatı olabilir.

Şimdi sert hareketleri yerini daha sakin bir ortama bırakmış durumda. Ancak şunu sakın unutmayın. Hisse senetlerinin ve tahvillerin gelecekteki makro ve piyasa değişiklikleri hakkında söylediklerine ve sizi bekleyen tehlikelere ve fırsatlara karşı dikkatli olun.