New York borsasında Çarşamba günü yaşanan düşüşe, 24 saat içinde vadesi dolan sıfır gün opsiyonları mı neden oldu? Piyasa gözlemcileri, bu ihtimali güçlü bir şekilde savunuyor.

S&P 500 Endeksi, Çarşamba günü gün içinde 4,778.01 seviyesinden 4,698.35 seviyesine geriledi. Önceki kapanışa göre %1,5'lik düşüş, 26 Eylül'den bu yana görülen en büyük düşüş oldu.

Opsiyon analiz firması SpotGamma, sosyal medya platformu X'te yaptığı bir paylaşımda, 0DTE opsiyonlarının ABD hisse senedi göstergesindeki düşüşe neden olduğunu söyledi.

Türev analitik şirketi Asym 500'ün kurucusu Rocky Fishman, günlük 0DTE hacminin Ekim başından bu yana en yüksek seviyede -900 milyar dolar- gerçekleştiğine dikkat çekerek, gün içinde belirli bir ekonomik haberin olmamasının kayda değer olduğunu belirtti.

Fishman, "Ekstra aktivite yönlü opsiyon alımı olsaydı, yüksek hacimler satışlara katkıda bulunabilirdi," dedi.

Cantor Fitzgerald LP'de hisse senedi türevleri ticareti başkanı olan Matthew Tym, meslektaşı Paolo Zanello ile birlikte yazdığı bir notta, "Bir süredir 0DTE opsiyonlarına karşı ihtiyatlıydık. Bugün, 0DTE SPX opsiyonlarının neden olabileceğine veya kesinlikle şiddetlendirebileceğine inandığımız bir gün sonu satışı gördük. Kesinlikle piyasa ortamı bunun için olgunlaşmıştı," dedi.

Alıcılara dayanak varlığı satma hakkı veren ancak satma yükümlülüğü getirmeyen satım opsiyonlarının 4.755-4.765 civarında işlem görmesinin dikkat çektiği belirtildi.

Göstergedeki göreceli güç okumaları, tipik olarak bir düşüşten önce görülen seviyelerde seyrediyordu. Wall Street'in korku göstergesi VIX, olanlardan sonra son yılların en düşük seviyelerinden keskin bir yükseliş gösterdi.

Bu yıl hafta içi her gün sıfır gün sözleşmelerinin alım satımında yaşanan patlamanın ortasında, bunların daha geniş etkileri üzerine tartışmalar devam ediyor. Kurumsal yatırımcılar için "vade sonuna sıfır gün" opsiyonları kısa vadeli riskten korunmak ve pozisyonlara girip çıkmaya dayalı stratejiler izlemek için bir yol sunuyor. Bireysel yatırımcılar içinse, çok az para yatırarak büyük bahisler yapmanın ve bu bahislerin karşılığını hızlı bir şekilde almanın - ya da alamamanın - bir yolunu sunuyor.

JPMorgan Chase & Co.'dan Marko Kolanovic, ürünün popülerliğinin 2018 Volmageddon olayı gibi geçmiş şokları tekrarlama riski taşıdığı konusunda uyarıda bulunurken, Cboe Global Markets, türevlerin alım satımının temel piyasayı istikrarsızlaştırdığına dair çok az kanıt olduğunu söylüyor.

Sıfır gün opsiyonlarının S&P 500'deki düşüşe neden olup olmadığı kesin olarak bilinmemekle birlikte, bu ihtimalin güçlü bir faktör omlduğu açık. Kurumsal yatırımcılar ve bireysel yatırımcılar için riskli bir yatırım aracı olan sıfır gün opsiyonlarının piyasayı istikrarsızlaştırıcı bir etkisi olup olmadığı önümüzdeki dönemde takip edilecek bir konu olacak.