İşgücü göstergelerine dair isabetli tahminler yapan Sosyal Politikalar Araştırma Merkezi (SPM), 10 Şubat'ta  açıklanacak Kasım-2019 işsizlik oranının  0,2 puan artarak yüzde 13,6 oranında gerçekleşeceğini tahmin etti.

SPM’nin tahminine göre Kasım-2019  döneminde tarım dışı işsizlik oranı da 0,1 puan artarak yüzde 15,8  olarak belirlenebilir.

SPM Araştırmacısı Pınar Kaynak, Kasım-2019 döneminde işsizlik  verilerinin yeniden artmaya başlaması beklediklerini ifade ederek,  çünkü bu dönemde ihracatın bir önceki döneme göre yüzde 1 oranında  azaldığını, diğer yandan yatırım malları ve ham madde ithalatının Eylül dönemine göre artmakla beraber  artış oranlarının bir önceki  döneme kıyasla yarı yarıya düştüğünü bildirdi ve “Takvim ve mevsim  etkilerinden arındırılmış sanayi üretim endeksi (SÜE) bir önceki  döneme göre 1 puan azalmıştır. Bu göstergelerin  çok şiddetli  olmamakla beraber Kasım dönemi işsizlik oranlarını arttırıcı yönde  etki göstermesi şaşırtıcı olmayacaktır” değerlendirmesinde bulundu.

SPM Direktörü Prof. Dr. Serdar Sayan gözetiminde araştırmacı Pınar Kaynak’ca yapılan tahminler  TÜİK’ce açıklanacak olan genel işsizlik  oranı, tarım dışı işsizlik oranı, istihdam oranı ve sanayi istihdamı  rakamlarını kapsıyor. Tahminler, bu göstergelerin kendi geçmiş  değerleri ile GSYH ve Sanayi Üretim Endeksi’nin (SÜE) geçmiş  değerlerini kullanarak gerçekleştirildi. SPM, Şubat-2020 “Sanayide Gelişmeler ve İstihdam Eğilimleri” çalışmasının sonuçlarını  açıklarken, Kasım-2019 dönemine ait 10 Şubat’ta ilan edilecek işsizlik  oranı tahminini de kamuoyuyla paylaştı.

SPM çalışmasında, 10 Şubat’ta açıklanacak Kasım-2020 dönemi  mevsimsellikten arındırılmış tarım dışı işsizlik oranının ise 0,1 puan  azalarak yüzde 15,8 seviyesinde seyredeceği tahmin edildi. Diğer  yandan istihdam oranının 0,6 puan azalarak yüzde 45,3 düzeyinde  gerçekleşeceği ve sanayi istihdamının ise ufak bir artışla 5 milyon
728 bin kişi seviyesine çıkacağı öngörüldü.

Geçtiğimiz ay yayınlanan bültende işsizlik verilerinde frenleme  beklentileri anımsatılan SPM çalışmasında, 10 Ocak 2020 tarihinde  açıklanan Ekim 2019 dönemi genel işsizlik oranının öngördükleri gibi (Öngörüden 0,1 puan daha az azalarak) sırasıyla yüzde 13,4 ve yüzde 15,7 olarak açıklandığı anımsatıldı. Mevsimsellikten arındırılmış  tarım dışı işsizlik oranının da 0,3 puan azalarak yüzde 15,9 düzeyine  indiği ifade edilen çalışmada “Sanayi istihdamının Ekim dönemi  değerine ilişkin tahmin ettiğimiz rakam 5 milyon 559 bin kişi olurken,  gerçekleşme 5 milyon 666 bin kişidir. Tahminlerimize göre Kasım  döneminde bu sayının 5 milyon 728 bin kişi seviyesine çıkması  beklenmelidir” analizi yapıldı.

SPM: Temel göstergelerin hepsi işsizliğin bir miktar yükseleceğine  işaret ediyor

SPM çalışmasının ‘Sonuç’ bölümünde ise Kasım 2019 döneminde  işsizlik rakamının yüzde 13,6’ya yükseleceği yönündeki tahmine ilişkin  şu tespitlerde bulunuldu: “Kasım döneminde işsizlik verilerinin  yeniden artmaya başlaması beklenmelidir. Kasım döneminde ihracat bir  önceki döneme göre yüzde 1 oranında azalmıştır. Diğer yandan, yatırım  malları ve ham madde ithalatı Eylül dönemine göre artmakla beraber   artış oranları bir önceki döneme oranla yarı yarıya düşmüştür. Diğer  yandan, takvim ve mevsim etkilerinden arındırılmış sanayi üretim  endeksi (SÜE) bir önceki döneme göre bir puan azalmıştır. Bu  göstergelerin çok şiddetli olmamakla beraber Kasım dönemi işsizlik  oranlarını arttırıcı yönde etki göstermesi şaşırtıcı olmayacaktır. Yaptığımız sayısal tahminler de bu beklentimizi destekler  niteliktedir.”

SPM: Yatırım malları imalatı alt sektörü KKO’sunda azalma devam  ediyor
 

SPM çalışmasında imalat sektöründe faaliyet gösteren firmaların  yöneticilerinin TCMB İktisadi Yönelim Anketi’ne verdikleri yanıtlara  göre hesaplanan “İmalat Sanayi Kapasite Kullanım Oranı”nın (KKO) Ekim  döneminde geçen yılın aynı ayına göre bir puan artarak yüzde 76,4  seviyesinde seyrettiği, bu rakamın Eylül 2019 dönemi imalat sanayi KKO  seviyesinden ise 0,1 puan yüksek olduğu anlatıldı.

Çalışmada imalat sanayinin üç alt ana dalı olan tüketim malları,  ara malları ve yatırım malları imalatları için kapasite kullanım  oranlarındaki gelişmeler de analiz edildi. Buna göre Eylül 2019’da  tüketim malları imalatı alt sektöründeki kapasite kullanım oranı bir  önceki aya göre 0,4 puan artarak yüzde 75,1 seviyesine çıktı  ara  malları imalatı KKO’su da yüzde 75,5’ten yüzde 75,6’ya arttı. Ancak  yatırım malları imalatı KKO’su yüzde 75,7’den yüzde 75,5’e indi. SPM  bu durum için “Dolayısıyla tüketim ve ara malları KKO’larının artmaya  devam ettiği görülürken  bunların aksine yatırım malları KKO’nun  azalmaya devam ettiği görülmektedir” değerlendirmesinde bulunuldu.