TCMB kanununda sürpriz ‘haciz’ değişikliği
Güney Kore ile swap anlaşması 'teknik düzenlemeler' gerekçesiyle beş aydır beklemedeyken Merkez Bankası Kanununda dikkat çeken bir değişiklik teklifi TBMM'ye sunuldu.
Dün AKP’li milletvekillerinin imzasıyla TBMM’ye sunulan ‘Bireysel emeklilik tasarruf ve yatırım sistemi kanunu ile bazı kanunlarda ve 375 sayılı kanun hükmünde kararnamede değişiklik yapılmasına dair kanun teklifi’nde Merkez Bankası (TCMB) Kanununa ilişkin değişiklik teklifi de yer aldı.
Sözcü'nün haberine göre, TCMB Kanunun 40’ıncı maddesinin III numaralı fıkrasına aşağıdaki bent eklenecek:
“c) Banka nezdinde bulunan yabancı ülke merkez bankalarına ait para, alacak, mal, hak ve varlıklar haczedilemez, üzerlerine ihtiyati tedbir veya ihtiyati haciz konulamaz”.
Maddenin gerekçesi ise teklifte şöyle ifade edildi:”Madde ile merkez bankaları arasında kurulan ilişkilerin işin gerektirdiği diplomatik hassasiyet ve ekonomik güven temelinde yürütülmesini teminen diğer merkez bankalarının Banka nezdindeki para, alacak, mal, hak ve varlıklarının haczedilmemesi amaçlanmaktadır.”
Hangi ülke istedi?
TCMB’nin hâlihazırda Katar ve Çin merkez bankaları ile swap (para takası) anlaşmaları bulunuyor. Bu anlaşmalar kapsamında TCMB rezervinde 15 milyar dolar karşılığı Katar riyali, 6 milyar doları karşılığı Çin yuanı bulunuyor.
TCMB, 12 Ağustos 2021 tarihinde Günek Kore Merkez Bankası ile de Türk lirası-Kore wonu ikili para takası (swap) anlaşmasına imza atıldığını duyurmuş ancak o dönem yaklaşık 2 milyar dolara denk gelen büyüklükteki para takası hesaplara aktarılmamıştı.
Anlaşmanın son durumu ile ilgili geçen ay Bloomberg HT'nin sorularını yanıtlayan Kore Merkez Bankası Uluslararası İlişkiler Departmanı Finansal İşbirliği Birimi Başkanı Sanggon Kwak, swap anlaşmasının uygulanması için gerekli prosedürler üzerinde çalıştıklarını, TCMB ile görüşmelerin devam ettiğini söylemişti.
Söz konusu haberde “Gecikmede, anlaşmada öngörülen para takası finansmanlı ticaret mutabakatı mekanizması ile ilgili gerekli düzenlemelerin etkili olduğu belirtiliyor” ifadeleri yer almıştı.
23 Aralık itibarıyla swap hariç net rezervi -55,7 milyar dolar ile tarihi dip seviyede olan TCMB’nin Birleşik Arap Emirlikleri ve Azerbaycan ile de swap anlaşması yapmak üzere girişimlerde bulunduğu bilgisi basına yansımıştı.