TEPAV: Çiftçi sayısı martta yüzde 10,8 azaldı
TEPAV raporunda çiftçi sayısındaki uzun süreli düşüş eğiliminin yanı sıra, esnaf sayısında son aylardaki yüksek oranlı artışlara dikkat çekildi.
TEPAV İstihdam İzleme Bülteni'nin 118. sayısı yayımlandı. Mart ayında sigortalı çalışan sayısı yıllık olarak yüzde 4,8 oranında (1 milyon) artarak 22,5 milyon oldu.
Kayıtlı istihdamı esas alan SGK Mart ayı verilerine göre, toplam sigortalı çalışanların yüzde 72,3'ünü oluşturan sigortalı ücretli çalışan grubu yıllık olarak yüzde 5,7 artmış ve genel eğilimi belirleyici olmuştur.
Esnaf-çiftçi grubundaki değişim yüzde 3,6 artış yönünde olmakla beraber alt sınıflarda eğilimler farklılaşmaktadır bu dönemde esnaf sayısında yüzde 7,0 (166 bin) artış, çiftçi sayısında ise yüzde 10,8 (60 bin) düşüş görülmüştür. Çiftçi sayısında uzun süreli düşüş eğiliminin yanı sıra, esnaf sayısında son aylardaki yüksek oranlı artışlar dikkat çekmektedir. Kamu sektöründe sigortalı çalışan sayısındaki artış ise yüzde 1,6 ile sınırlıdır.
Mart ayında inşaat sektöründe istihdam daralırken, imalat sektöründe istihdam artışı hız kesmiştir. Sigortalı ücretli çalışanların yüzde 52,7'si üç ana sektörde istihdam edilmektedir. Bu sektörler, sırasıyla, imalat (yüzde 27,8), toptan ve perakende ticaret (yüzde 15,5) ve inşaat (yüzde 9,4) sektörleridir.
Yıllık değişimlere bakıldığında, imalatta yüzde 7,5, toptan ve perakende ticaret sektöründe yüzde 3,2 istihdam artışı gözlenirken, inşaat sektöründe yüzde 0,5 düşüş gözlenmiştir. İnşaat sektöründe Nisan 2021'den itibaren yıllık istihdam artışları hızla gerilerken, 2022 yılı Mart ayı itibarıyla daralma gerçekleşmiştir.
Diğer taraftan, sigortalı ücretli çalışanların yüzde 8,5'ini oluşturan dördüncü ana sektör olan idari ve destek faaliyeti istihdamında Kasım 2021'de başlayan sınırlı artış trendi Mart (yüzde 2,5) ayında da devam etmiştir. Hizmet sektörleri göreli olarak canlıdır istihdamda yüksek oranlı artışlar devam etmektedir. Bu sektörlerden konaklama ve yiyecek hizmeti faaliyetleri (yüzde 17,5), bilgi ve iletişim (yüzde 14,4), kamu yönetimi ve savunma zorunlu sosyal güvenlik (yüzde 11,7), eğitim (yüzde 10,8) ve ulaştırma ve depolama (yüzde 9,2) sektörlerinde yüksek oranlı istihdam artışları sürmektedir.
Mart ayında yedi ilde istihdam yıllık olarak gerilemiştir. Mart ayı itibarıyla 16,3 milyona ulaşan sigortalı ücretli çalışanların yarısı ekonomik aktivite ve nüfus yoğunluğuna bağlı olarak 5 büyük ilde istihdam edilmektedir. Bu iller istihdam payına göre sırasıyla İstanbul (yüzde 27,8), Ankara (yüzde 7,6), İzmir (yüzde 6,2), Bursa (yüzde 4,7) ve Kocaeli (yüzde 3,7)'dir.
Bu dönemde, çalışan sayısında en fazla artış 213 bin ile İstanbul'da yaşanmıştır. İstanbul'u 63 bin artışla Antalya, 59 bin artışla Ankara, 56 bin artışla İzmir ve 41 bin artışla Bursa takip etmiştir. Sıralamalarda yüksek çalışan nüfusa sahip büyükşehirler ilk sıraları almakla beraber, Antalya'nın ikinci sırada, Mersin'in de yedinci sırada yer alması dikkat çekmektedir.
Diğer taraftan, Mart ayında Elazığ, Tunceli, Artvin, Karaman, Yozgat, Erzincan ve Gümüşhane'de istihdam gerilemiştir.
Kadın çalışan sayısı geçen yıla ve Şubat ayına göre artmıştır. Mart 2022'de sigortalı kadın çalışan sayısı bir yıl öncesine göre 487 bin, Şubat ayına göre ise 90 bin artmış ve 5,2 milyona ulaşmış toplam istihdam içindeki payı da yüzde 32,2'ye yükselmiştir. Sigortalı ücretli kadın çalışan sayısında Eylül ayından bu yana devam eden artış eğilimiyle kadın istihdamı, Mart ayında sayı ve istihdam payı olarak tarihsel en yüksek seviyesine ulaşmıştır.