Tesla'nın küresel çapta en değerli tesisi olan Şanghay'daki otomobil üretimini artırmaya yönelik iddialı planı, Çin'in şu anda kır çiçekleriyle kaplı 70 hektarlık (172 dönüm) eski tarım arazisini geliştirme onayına bağlı.

Bir zamanlar Pekin tarafından yerli elektrikli araç (EV) endüstrisinin gelişmesine yardımcı olması için teşvik edilen Tesla, şimdi dünyanın en büyük otomobil pazarında kendi başarısının kurbanı olabilir ve Çin üretiminden elde ettiği maliyet avantajını ihracatı güçlendirmek için kullanma planlarına meydan okuyabilir.

Rakip şirketlerin yöneticileri ve analistlere göre, Çin'in devlet planlamacısı Ulusal Kalkınma ve Reform Komisyonu (NDRC), kapasite fazlası ve Tesla'nın başlattığı derinleşen fiyat savaşına ilişkin endişeler nedeniyle tüm otomobil üreticilerinin yeni elektrikli araç (EV) üretim planlarını onaylama konusunda temkinli davranıyor.

Şangay merkezli danışmanlık firması Automobility'nin kurucusu ve CEO'su Bill Russo, Çin'in yılda yaklaşık 10 milyon araçlık fazla otomobil üretim kapasitesine sahip olduğunu tahmin ediyor - bu rakam 2022'deki tüm Kuzey Amerika üretiminin üçte ikisine denk geliyor.

Russo "Tesla olarak yeni ürünlerim var, bunları inşa etmek için yeni bir fabrikaya ihtiyacım var diyebilirsiniz ancak Çin hükümetinin bakış açısından bakıldığında, gördükleri tek şey arz fazlası olan bir pazar."

Tesla, Şanghay'ın COVID-19 nedeniyle kapatılması sırasında yerel yönetime verdiği destek için teşekkür ettiği Mayıs 2022 tarihli mektubunda, mevcut tesisinden yaklaşık 3 km (1,9 mil) uzaklıktaki yeni Şanghay tesisinde yıllık 450.000 araçlık kapasite ekleme planlarını ayrıntılı olarak açıklamıştı. Perakende değerlerine göre, yıllık üretim 18 milyar dolardan fazla olacak.

Konuyla ilgili doğrudan bilgi sahibi bir kişiye göre, Tesla CEO'su Elon Musk veya Çinli yetkililer tarafından resmi açıklamalarda açıklanmamış olsa da, genişleme konusu geçen ayın sonunda Çin'e yaptığı hızlı ziyaret sırasında gündeme geldi.

Başbakan Yardımcısı Ding Xuexiang'ın da aralarında bulunduğu üst düzey Çinli yetkililerle yaptığı görüşmelerin ardından Musk, Tesla personelinden oluşan küçük bir gruba, genişleme konusundaki görüşmelerde "olumlu ilerleme" gördüğünü söyledi.

Wedbush Securities'de analist olan Dan Ives, "Tesla Çin'e olan ilgisini ikiye katlıyor ve geçen yıl bazı engellerle karşılaşmış olsa da Musk'ın Çin gezisinin durumu yatıştırdığına inanıyoruz ve önümüzdeki aylarda ilerleme açıklamaları bekliyoruz" dedi.

Tesla'nın Şanghay fabrikasının inşaatı, 2019'da sahada temel atıldıktan sonra bir yıldan kısa bir sürede tamamlandı.

Tesla'nın neden Çin'e ihtiyacı var?

2022'de 1,31 milyon olan otomobil satışını 2030'a kadar 20 milyona çıkarmayı hedefleyen Tesla, Hindistan'la potansiyel üretim yatırımları konusunda görüşmeler yürütüyor ve Güney Kore ve Endonezya gibi hükümetlerden de teklif alıyor.

Ancak rakip Nio, ülkenin tedarik zinciri ve hammaddeler üzerindeki hakimiyetine atıfta bulunarak, Çin'de üretimin başka yerlerde üretilen elektrikli araçlara göre %20'ye varan bir maliyet avantajı getirdiğini söyledi.

Ancak hükümetin arz fazlasıyla ilgili endişeleri arttıkça ve Tesla Şanghay'da genişleme için bastırdıkça, pazara girmek isteyen Çinli tüketici elektroniği üreticisi Xiaomi'nin üretim izni alma konusundaki ilerlemesi yavaş oldu.

Sektör kaynakları, ABD'li lüks elektrikli araç üreticisi Lucid Group'un da Çin'de otomobil üretmeye istekli olduğunu ancak bu olasılığın düşük olduğunun kendilerine bildirildiğini söyledi.

Tesla'nın onay bekleme süreci, beş yıl önce Şangay fabrikasını açmak için ilk anlaşmayı imzaladığında gördüğü sıcak karşılama ile kıyaslanıyor.

O dönemde analistler, Çin'in Tesla'yı yerel elektrikli araç gelişimini teşvik etmek için kullandığını, çünkü Tesla'nın gücünün zayıf oyuncuları hayatta kalmak için daha hızlı hareket etmeye zorlayacağını öne sürmüşlerdi.

Automobility'den Russo, "Senaryo kesinlikle tersine döndü," dedi ve ekledi: "Çin'in perakende tüketicilere pazarı açmak için Tesla'ya ihtiyacı vardı, ancak Tesla'nın Çin'e ihtiyacı var, çünkü burada olmanın tedarik zinciri avantajları ve burada belirlenen rekabet çıtası Tesla'yı küresel olarak daha rekabetçi bir şirket haline getiriyor. Ve bu kapasite birimini alamazlarsa kaçırılmış bir fırsat olacak."