ABD federal temyiz mahkemesi, Çin merkezli ByteDance'ın sahibi olduğu popüler video platformu TikTok’un ABD’deki varlıklarını elden çıkarmasını ya da yasaklanmasını zorunlu kılan yasayı onayladı. Karar, sosyal medya uygulamasının ABD'deki 170 milyon kullanıcısı için büyük bir dönüm noktası oluşturdu.

TikTok, kararın ardından Yüksek Mahkeme'ye başvurmayı planladığını duyurdu. Ancak uzmanlar, mahkemenin yasağın uygulanmasını erteleyip ertelemeyeceği konusunda belirsizlik olduğunu ifade ediyor.

Ulusal Güvenlik Endişeleri Öne Çıktı

Temyiz mahkemesi, kararında, Cumhuriyetçiler ve Demokratların Çin Halk Cumhuriyeti'nin oluşturduğu ulusal güvenlik tehdidine karşı birlikte hareket ettiğini belirtti. ABD Adalet Bakanlığı, TikTok’un Amerikalıların geniş çaplı kişisel verilerine erişimi nedeniyle ciddi bir tehdit oluşturduğunu ve Çin hükümetinin TikTok üzerinden içerikleri manipüle edebileceğini iddia etti.

Başsavcı Merrick Garland, kararı “Çin hükümetinin TikTok’u bir silah olarak kullanmasını engellemede önemli bir adım” olarak nitelendirdi.

Çin Tarafından Sert Eleştiriler

Washington’daki Çin Büyükelçiliği, mahkeme kararını “bariz bir ticari gasp” olarak niteledi ve iki ülke arasındaki karşılıklı güvenin zarar görebileceği uyarısında bulundu.

Karar, ABD Başkanı Joe Biden yönetiminin Çin'in çip endüstrisine yeni kısıtlamalar getirdiği ve Pekin’in buna ABD’ye yönelik nadir metaller ihracatını yasaklayarak karşılık verdiği bir döneme denk geldi.

19 Ocak Son Tarih

Mahkeme, ByteDance’a TikTok’un ABD varlıklarını elden çıkarması ya da yasaklanması için 19 Ocak’a kadar süre tanıdı. Karar, şirketin bu tarihe kadar satış sürecinde ciddi bir ilerleme kaydedip kaydetmeyeceğine dair soruları da beraberinde getirdi.

ByteDance'ın TikTok'u elden çıkarması Çin hükümetinin onayına bağlı. Ancak bu durumun, Çin'in mevcut teknolojik ve politik duruşu nedeniyle pek mümkün olmadığı düşünülüyor.

TikTok’tan Tepki ve İfade Özgürlüğü Tartışmaları

TikTok CEO’su Shou Zi Chew, personele gönderdiği bir mesajda, “Bugünkü haberler hayal kırıklığı yaratsa da ifade özgürlüğünü savunmaya devam edeceğiz” dedi. Amerikan Sivil Özgürlükler Birliği (ACLU), TikTok’un yasaklanmasının milyonlarca Amerikalının ifade özgürlüğü haklarını ihlal edeceğini savundu.

Yasak Sosyal Medya Rekabetini Etkileyebilir

TikTok’un yasaklanması, sosyal medya platformları arasındaki rekabeti yeniden şekillendirebilir. Meta’nın Facebook ve Instagram platformları ile Google’ın sahibi olduğu YouTube gibi platformlar, TikTok’un yerine geçecek içerik üreticileri ve reklam verenler için cazip alternatifler sunabilir.

Kararın ardından Meta hisseleri %2,4 artışla rekor seviyeye ulaşırken, Alphabet hisseleri %1,25 değer kazandı.

Mahkeme Kararının Olası Sonuçları

Temyiz mahkemesi, TikTok yasağının benzeri görülmemiş etkiler yaratacağını kabul etti. Yargıç Sri Srinivasan, “170 milyon Amerikalı TikTok’u iletişim ve özgür ifade için kullanıyor. Ancak Kongre, ulusal güvenliği korumak adına platformun Çin’in kontrolünden çıkması gerektiğine karar verdi” dedi.

TikTok’un Geleceği Belirsiz

Eğer yasa uygulanırsa, Apple ve Google gibi teknoloji devleri TikTok uygulamasını mağazalarından kaldırmak zorunda kalacak. TikTok ayrıca internet barındırma hizmetlerinden de destek alamayacak.

ByteDance, Aralık ayında 268 milyar dolarlık bir değerleme üzerinden yatırımcılardan 5 milyar dolarlık hisseyi geri satın almayı teklif etmişti. Ancak ByteDance’ın bu süreçte yeterli ilerleme kaydedip kaydetmeyeceği belirsizliğini koruyor.