ABD Başkanı Donald Trump, Çin'e milyarlarca dolarlık ek gümrük vergisi ve yatırım kısıtlamaları getirilmesini öngören genelgeyi imzaladı.

Trump, Beyaz Saray'da düzenlenen törende imzaladığı genelgeyle, ülkesinin fikri haklarını ve teknolojilerini korumak amacıyla, Çin'e yönelik birtakım ticari tedbirler getirilmesi direktifi verdi.

Genelgeyi imzalamadan önce kısa bir konuşma yapan Trump, Çin'i bir dost olarak kabul ettiğini belirterek, "Çin Devlet Başkanı Şi'ye büyük saygı duyuyorum. Bize Kuzey Kore konusunda çok yardım ediyorlar." dedi.

Trump, buna rağmen, ABD'nin Çin karşısında verdiği ticaret açığının kontrol edilemez seviyelere ulaşması dolayısıyla harekete geçmek zorunda olduklarını ifade etti.

Trump, Çin'e getirilecek ek gümrük vergisi ve yatırım kısıtlamalarının tutarının 60 milyar doları bulabileceğini belirtti.

ABD Başkanı Trump'ın genelgeyi imzalarken, "Bu birçok genelgenin ilki." ifadesini kullanması, gelecekte yeni ticari tedbirlerin açıklanabileceği şeklinde yorumlandı.

Yüzde 25 ek gümrük vergisi

Beyaz Saray'ın yayınladığı genelgeye göre, Trump, Çin'e yönelik ek gümrük vergisi ve yatırım kısıtlamalarını belirleme görevini ABD Hazine Bakanlığı ve Ticaret Temsilciliğine (USTR) verdi.

Buna göre, USTR'ın belirlediği Çin menşeli bazı ürünlere yüzde 25 oranında ek gümrük vergisi getirilmesi öngörülüyor. Söz konusu gümrük vergisinin savunma, havacılık, bilgi teknolojileri ve imalat sektörüne yönelik olması planlanıyor. USTR'ın Çin menşeli hangi ürünlere gümrük tarifesi uygulanacağına yönelik listeyi, 15 gün içinde kamuoyuyla paylaşması bekleniyor.

Diğer taraftan, ABD Hazine Bakanlığının da Çin'e karşı uygun yatırım kısıtlamalarını 60 gün içinde Beyaz Saray'a tavsiye etmesi gerekecek. 

Genelge ayrıca, USTR'ın Çin'in ayrımcı lisans uygulamalarına karşı Dünya Ticaret Örgütüne başvurmasını içeriyor.

Açılan soruşturma neden oldu

Trump'ın söz konusu genelgeyi imzalamasına, USTR'ın Beyaz Saray'ın talebi üzerine geçen yaz başlattığı soruşturma neden oldu.

USTR'ın 1974 tarihli Ticaret Yasası'nın 301 numaralı bölümü kapsamında yürüttüğü soruşturmanın sonucunda, Çin'in ABD'de üretilen teknolojilere erişim için uygun olmayan yollara başvurduğu hükmüne varıldığı bildirildi.

Çin'in Amerikalı şirketlere, teknolojilerini ele geçirmek için yatırım yaptığı öne sürülen soruşturma raporunda, Çinli şirketlerin Amerikalı şirketlerle ortaklık kurmasına da kısıtlamalar getirilmesi teklif edildi.

Beyaz Saray yetkilileri, basın mensuplarına yönelik brifingde, Trump'ın bugün aldığı kararlarla Çin'in adil olmayan ticari faaliyetlerini sonlandırmasının hedeflendiğini belirtti.

ABD piyasaları sert değer kaybetti

Trump'ın Çin'e yönelik ek gümrük vergisi ve yatırım kısıtlamaları, ABD borsalarında sert düşüşlere neden oldu. TSİ 20:30 sularında Dow Jones, Standard&Poor's 500 ve Nasdaq Teknoloji endeksleri yüzde 1 civarında değer kaybıyla işlem görüyor.

Analistler, hisse senetlerindeki gerilemeyi, ABD Başkanı Trump'ın çelik ve alüminyuma getirdiği ek gümrük tarifelerine yönelik tartışmalar henüz dinmeden, Çin'i hedef alan yeni tedbirler açıklamasının "ticaret savaşı" endişelerini yükseltmesine dayandırıyor.

Trump, 9 Mart'ta ithal çelik ve alüminyuma sırasıyla yüzde 25 ve yüzde 10 gümrük tarifesi uygulanacağını açıklamıştı. Çin Ticaret Bakanlığından yapılan açıklamada ise ABD çelik ve alüminyuma yönelik gümrük vergileri nedeniyle uluslararası ticaret sistemine zarar vermekle itham edilirken, bu karara gereken cevabın verileceği belirtilmişti.