Dünya Altın Konseyi (WGC) yayınladığı bir raporda, Türkiye'nin 80 tonun üzerinde altın satmasıyla küresel merkez bankası altın varlıklarının Nisan ayında bir yıldan uzun bir süredir ilk kez düştüğünü belirtti.

Merkez bankalarının toplam altın rezervleri Nisan ayında 71 ton azaldı. Raporda, merkez bankası altın varlıklarının en son Mart 2022'de azaldığı ve net düşüşün bir ton olduğu belirtildi.

WGC'nin kıdemli analisti Krishan Gopaul, aylık düşüşün trendin tersine döndüğünü göstermediğini söyledi. Gopaul Cuma günü yaptığı açıklamada, "Ülke düzeyindeki veriler, ani bir merkez bankası satış dalgasından çok, rezervlerdeki düşüşün esas olarak Türkiye'den kaynaklandığını ortaya koyuyor" dedi.

Türkiye Merkez Bankası Nisan ayında 81 ton altın satarak elindeki altın miktarını 491 tona düşürdü. Bu satış, Merkez Bankası'nın Mart ayında 15 ton altın satmasının ardından gerçekleşti.

Türkiye geçen yıl 148 ton altın satın alarak tüm merkez bankaları arasında en fazla altın satın alan ülke oldu ve altın rezervlerini 542 tona çıkararak kayıtlardaki en yüksek seviyeye ulaştı.

Raporda, ülkeye özgü koşulların Türkiye'nin altınlarının bir kısmını elden çıkarmasına yol açtığı belirtildi.

Raporda, "Bu, uzun vadeli altın politikalarında bir değişiklikten ziyade yerel dinamiklere verilen özel bir tepkiydi: külçe altın ithalatına getirilen geçici kısmi yasağın ardından çok güçlü külçe, sikke ve mücevher talebini karşılamak için Türkiye'nin iç piyasasına altın satıldı" denildi. "Bu satışın devam edip etmeyeceği ve edecekse hangi hızda devam edeceği henüz belli değil."

Nisan ayındaki diğer satışlar tonaj açısından önemli ölçüde daha düşüktü. Kazakistan Merkez Bankası 13 ton, Özbekistan Merkez Bankası iki ton ve Kırgızistan Merkez Bankası 0,6 ton sattı.

Büyük çaplı altın satışlarının yeni bir trend haline gelmesi muhtemel olmasa da, merkez bankalarının altın alımları yavaşlıyor.

Nisan ayında sadece dört merkez bankası altın satın alırken, Polonya 15 ton, Çin Halk Bankası sekiz ton (üst üste altıncı aylık alımı), Çek Ulusal Bankası iki ton ve Moğolistan Merkez Bankası bir ton ilave alım yaptı.

WGC, merkez bankalarının altın varlıklarında Nisan ayında yaşanan düşüşü geride bırakarak 2023 yılı boyunca daha fazla alım yapılacağını öngörüyor.

Gopaul, "Bu görüşümüz, rezerv yöneticilerinin altına yönelik genel olarak olumlu tutumlarını sürdürdüğünü gösteren son Merkez Bankası Altın Rezervleri anketimizin bulgularıyla da destekleniyor," dedi. "Irak Merkez Bankası'nın Mayıs ayında 2,5 tonluk bir alım yaptığını ve daha fazlasının geleceğinin sinyalini verdiğini de belirtmek gerekir."

Türkiye'nin durumu benzersizdir

Vatandaşların enflasyona, siyasi ve ekonomik belirsizliğe ve yerel para biriminin değer kaybına karşı bir koruma olarak değerli metale sarılmasıyla Türkiye'de geçtiğimiz yıl altın talebinde bir artış yaşandı.

Stack Financial Services LLC'nin mali danışmanı William Stack Kitco News'e yaptığı açıklamada, "Türkiye'de altına yönelik yerel talep, satın alma güçlerini düşen Lira'dan koruma arzusundan kaynaklanıyor," dedi. "Altın, finansal bir sıkıntıya düştüğünüzde sahip olmak için harika bir varlıktır çünkü gerektiğinde satılabilir."

Artan altın talebi altın ithalatının artmasına yol açarak Türkiye'nin genişleyen cari açığını olumsuz etkiledi. Bunun üzerine Türkiye Şubat ayında altın ithalatını kısıtlamaya yönelik adımlar attı ve iç talebi karşılamak için altın rezervlerini satmaya başladı.

Ancak Stack, elindeki altının bir kısmını elden çıkarma hamlesinin Türkiye Merkez Bankası için mutlaka kaybedilecek bir senaryo olmadığına dikkat çekti.

"Türkiye'nin satış yapmasının bir nedeni de altının dolar bazında bir yıl öncesine göre %10 yükselmiş olması. Lira bazında ise kazanç daha dramatik - %70-85," diye açıkladı. "Eğer Türkiye uluslararası alanda altın satarsa, bu Lira'yı daha da zayıflatır. Ancak Türkiye'de ikamet edenlere Lira karşılığında altın sattıklarında, piyasadaki Lira miktarı azalıyor ve böylece para biriminin güçlenmesine yardımcı oluyor."