Ücret zamlarının bir kısmı AGİ'den mi gelecek?
2022 yılının ilk ücretleri ay başında ödenmeye başlarken, ücret zamlarının bir kısmının, net ücretteki payı yüzde 4-10 arasında olan ve bu yıldan itibaren kaldırılan Asgari Geçim İndirimi'nden karşılanıp karşılanmadığı merak konusu oldu.
Ancak brüt ücretten nete doğru ücret oluşumuna bakıldığında, bu yıl vergi muafiyeti ve AGİ'nin kaldırılması dikkate alındığında ücretli lehine bir tablo ortaya çıkıyor.
Bloomberg'in haberine göre asgari ücrete yüzde 50 zam yapılırken tüm ücretlerde brüt asgari ücrete kadarki kısım için gelir ve damga vergisi muafiyeti getirilmiş, bu arada vergi kesintisi artık söz konusu olmayacağı için asgari geçim indirimi (AGİ) uygulamasına da son verilmişti.
2021'de bekar çalışan için 268 TL olan AGİ, evli, eşi çalışmayan 3 ve 4 çocuklu çalışan için 456 TL'ye kadar çıkıyordu. Bekar işçi için 2 bin 825 TL'nin 2021 net asgari ücretinin yüzde 9'una karşılık gelen AGİ, ücret seviyesine göre değişmekle birlikte genel ücret skalasında net asgari ücretin 4-10'u arasında değişiyordu.
Asgari ücretin üzerinde maaş alanlar için Şubat ayı başında yeni yılın ilk ücretlerinin ödenmesi beklenirken, beklenen zamların yüzde 4-10 arasında değişen kısmının artık ödenmeyecek olan AGİ'den karşılanıp karşılanmayacağı çalışanlar arasında merak konusu oldu.
Ancak brüt ücretten nete doğru ücret oluşumuna bakıldığında, bu yıl vergi muafiyeti ve AGİ'nin kaldırılması dikkate alındığında ücretli lehine bir tablo ortaya çıkıyor.
Aşağıda brüt 5 bin 4 TL asgari ücretin üzerinde 6 bin, 10 bin ve 15 bin TL için 2021 ve 2022 ücretlerinin maliyet hesabı yer alıyor.
Tablodaki hesaba göre 2021'de gelir vergisi ve damga vergisi muafiyeti olmadığında personelin eline geçen net ücrette 638 TL gelir vergisi, 37 TL de damga vergisi kesintisi söz konusuydu. Bu durumda AGİ ödeniyor olsa bile aynı kıyaslamak için aynı brüt ücret üzerinden hesap yapıldığnda, 2021'de net ücret bu yıl yatacak ücretlere göre daha düşük oluyordu.
Aynı şekilde bu yıl gelir ve damga vergisi muafiyeti uygulandığında AGİ eklenmese bile net ücretler daha yüksek oluyor.
Örneğin geçen yıl bekar çalışan için 6 bin TL brüt ücret üzerinden 765 TL gelir vergisi hesaplanıp, 268 TL AGİ ödemesi yapıldığında ele geçen net ücret 4 bin 557 TL oluyordu. Bu yıl ise aynı brüt ücret için 638 TL gelir vergisi ve 37 TL damga vergisi kesilmezken 268 TL AGİ de ödenmeyeceği için ele geçen net ücret geçen yılın yaklaşık 410 TL üzerinde 4 bin 965 TL olacak.
Aynı şekilde 10 bin TL brüt ücret üzerinden bakıldığında da geçen yılın vergi ve AGİ koşullarında net ücret 7 bin 417 TL olurken, bu yıl net ücret AGİ ödenmediğinde de 7 bin 825 TL gerçekleşecek.
