İŞVEREN İŞÇİYİ ZORLA YILLIK İZNE ÇIKARTABİLİR Mİ?

Özel sektörde bir şirkette yaklaşık 10 yıldır çalışıyorum. Pandemi yasaklarından ve iş azlığından dolayı işveren 1 hafta yıllık izine çıkartmak istiyor. Sokağa çıkma yasağından dolayı bu dönemde yıllık izin kullanmak istemiyorum. Buna rağmen işveren beni zorla izne çıkartabilir mi?

İşçinin izin süresi, iznini hak ettiği tarihteki hizmet süresine göre belirlenir. Deneme süresi de içinde olmak üzere işe başladığı günden itibaren en az 1 yıl çalışmış olan işçilere yıllık ücretli izin verilir.

Yıllık izin süresi, işyerindeki hizmet süresi;

Bir yıldan beş yıla kadar (beş yıl dahil) olanlara 14 günden,

Beş yıldan fazla onbeş yıldan az olanlara 20 günden,

Onbeş yıl (dahil) ve daha fazla olanlara 26 günden az olamaz.

Yaşı 18 ve daha küçük işçilerle 50 ve daha yukarı olan işçilere verilecek yıllık ücretli izin süresi ise 20 günden az olamaz.

İşçi sayısı 100 ve daha fazla olan işyerlerinde 2’si işçi temsilcisi olmak üzere 3 kişiden oluşan izin kurulu görev yapar. İşçi sayısı 100’den az olan işyerlerinde ise izin kurulunun görevleri işveren ile bir işçi temsilcisi tarafından yerine getirilir.

Yıllık ücretli izin yönetmeliği uyarınca, işçi yıllık iznini, kullanmak istediği zamandan en az bir ay önce işverene yazılı olarak bildirir. İşveren izin kullanma taleplerini bu kurula iletir. İzin kurulu veya işveren, işçinin istediği izin kullanma tarihi ile bağlı değildir. Ancak, izin sıra ve nöbetleşmesini göstermek üzere çizelge hazırlanırken, işçilerin talebi ve iş durumu dikkate alınır.

Aynı tarihe rastlayan izin isteklerinde işyerindeki kıdem ve bir önceki yıl iznini kullandığı tarih dikkate alınarak öncelikler belirlenir.

İşveren 1 Nisan ile 31 Ekim tarihleri arasındaki süre içinde, işçilerin tümünü veya bir kısmını kapsayan toplu izin uygulayabilir. Toplu izin dönemleri, bu dönemlerde henüz yıllık ücretli izin hakkını kazanmayan işçileri de kapsayacak şekilde belirlenebilir.

Sonuç olarak, işveren nisan ayı başından ekim ayı sonuna kadar olan dönemde işçilerine toplu izin kullandırabilir. Mevzuat buna imkân sağlamaktadır.

ASKERLİK BORÇLANMASINDA VERGİ İNDİRİMİNDEN NASIL YARARLANILIR?

Babam eksik günlerini tamamlamak için 2020 Aralık ayında askerlik borçlanması için talepte bulundu. Ocak ayında da ödemesini gerçekleştirdi. 2021 Mart ayında 3607 gün ile emekli oldu. Babam ödediği askerlik borçlanması için vergi indiriminden yararlanabilir mi? (Ali C.)

Ücretle çalışanlar, askerlik, doğum borçlanması için SGK’ya yaptıkları prim ödemelerini, vergi matrahından indirebilirler. Bu haktan yararlanabilmek için prim ödeme belgesinin işverene verilmesi gerekiyor. Belge işverene verildiği aydan başlayarak, takvim yılı sınırlaması olmaksızın, ödenen tutarın tamamı kazançtan indirilir. Örneğin 2021 yılında 18 ay askerlik borçlanması için 20 bin 606 TL prim ödeyen bir kişinin bu yıl elde ettiği kazançlarda söz konusu tutar kadar indirim yapılır. Böylece bu tutarın en az yüzde 15’i oranında olmak üzere, kişinin o ay tabi olduğu gelir vergisi dilimine göre hesaplanacak vergi mahsup edilir. Vergiden en az 3 bin 90 lira vergiden indirim sağlanır.

Askerlik ve doğum borçlanmasında vergi indiriminden yararlanabilmek için borçlanmanın çalışırken yapılması ve prim ödendikten sonra işverene bildirilmesi gerekiyor. İşsiz iken veya herhangi bir işte çalışmadığı dönemde borçlanma yapanlar, vergi indiriminden yararlanamaz.

Babanız emekli olduktan sonra ücretli bir işte çalışmaya devam ediyorsa vergi indiriminden yararlanabilir, çalışmıyorsa yararlanamaz. Önümüzdeki beş yıllık süre içinde sigortalı bir işte çalıştığı takdirde de vergi indiriminden yararlanabilir.

TÜRKİYE’DEKİ HİZMETLERİYLE EMEKLİLİĞE HAK KAZANIP YURT DIŞINDA ÇALIŞAN EMEKLİ AYLIĞI ALABİLİR Mİ?

16 Şubat 1971 doğumluyum. İlk sigorta girişim 15.03.1989. Toplam prim günüm 6952. Askerliğimi yedek subay olarak yaptım, henüz hizmet sürelerini birleştirmedim. Söz konusu hizmet sürelerimin tamamı Türkiye’de 2019 Ekim ayına kadar çalışılarak kazanılmıştır. Aynı tarih itibarıyla Almanya’da yerleşik bir firmada tam zamanlı olarak çalışılmaya başladım ve hali hazırda çalışmaya devam ediyorum. Buna göre;

1- Tam olarak hangi tarihte emekliliğe hak kazanabilirim ve dilekçe verebilirim?

2- Yurtdışında çalışıyor olmam emekli olmamı ve/veya emekli maaşı almama engel midir?

3- Mevcut sigortalılık sürem emeklilik için yeterli midir? Mevcut sigortalılık sürem yeterli olsa bile yedek subaylıkta geçen sürenin eklenmesinin faydası var mıdır?

Durumuma dair başkaca bilinmesinde fayda gördüğünüz bir husus var ise bilgilendirmenizi istirham ederim. (H.D.)

Sigorta başlangıç tarihi itibarıyla SSK’dan 5450 prim günüyle 51 yaşında emekli olabilirsiniz. Emekli olmak için gerekli prim gününü fazlasıyla doldurmuş bulunuyorsunuz. Yedek subaylık süresi emekli olurken SSK’daki hizmet sürelerinizle birleştirilir. Elbette yedek subaylık süresi emekli aylığınızı olumlu etkiler.

16 Şubat 2022 tarihinden itibaren emeklilik dilekçesi verebilirsiniz. Şubat ayında verdiğinizde 1 Mart 2022 tarihinden geçerli olmak üzere emekli aylığınız bağlanır.

Sadece Türkiye’deki hizmet süreleriniz ile emekli olacağınız için yurt dışında çalışıyor olmanız emekli olmanızı ve emekli aylığı almanızı engellemez. Yurtdışı hizmetleriniz için borçlanma yaparak emekli olsaydınız yurt dışında çalıştığınız süre boyunca emekli aylığı alamazdınız. Zaten ihtiyacınız olmadığı halde uyarmak istiyorum. Kesinlikle yurtdışı borçlanması yapmamalısınız. (Habertürk)